بررسی تطبیقی سازمان‌های سنجش علم‌ بر اساس شاخص‌های علم‌سنجی

هدف: ‌این پژوهش به‌منظور تبیین وضعیت سازمان‌های سنجش علم بر اساس شاخص‌های پایش اطلاعات صورت گرفته است. روش‌شناسی: ‌پژوهش حاضر از نوع توصیفی کاربردی است که با روش‌های پیمایشی‌ و کتابخانه‌ای انجام شده است. با جست‌وجو در پایگاه‌های علمی و بررسی متون و منابع مرتبط، سازمان‌های سنجش علم شناسایی و شاخص‌های علم‌سنجی، استخراج و در قالب سیاهۀ وارسی تهیه گردید. سپس پایگاه‌ها بر مبنای محتوای آن‌ها دسته‌بندی و برای هریک از آن‌ها سیاهه‌ای تکمیل گردید. در نهایت نیز داده‌های گردآوری‌شده با استفاده از نرم‌افزار اکسل موردتجزیه‌وتحلیل قرار گرفت.   یافته‌ها: ‌یافته‌های پژوهش حاکی ‌از آن است که شاخص‌های مورداستفاده برای پایش اطلاعات در هر گروه از پایگاه‌های علم‌سنجی (نظیر پایگاه‌های حاوی داده‌های مالی و داده‌های انسانی، پایگاه‌ها و نمایه‌های تحلیل استنادی، پایگاه‌های گزارش استنادی نشریات و پایگاه‌های رتبه‌بندی و...) متفاوت است. از بین شاخص‌های موردمطالعه، شاخص «ضریب تاثیر» با استفاده در 22 پایگاه (38.52) به‌عنوان پرکاربردترین شاخص علم‌سنجی شناخته شد. پس از آن، شاخص «هِرش» با استفاده در 15 پایگاه سنجش علم (71.‌35) در رتبۀ دوم قرار گرفت. همچنین از بین پایگاه‌های موردمطالعه، «پایگاه‌های رتبه‌بندی دانشگاه‌ها» بیشترین میزان استفاده از شاخص‌های علم‌سنجی (85 شاخص) را به خود اختصاص داده‌ و «پایگاه‌های حاوی داده‌های مالی و انسانی» با استفاده از 56 شاخص، رتبۀ دوم را کسب نموده است. از طرفی، پایگاه‌های «گزارش استنادی نشریات» و «نمایۀ تخصصی یا موضوعی» با استفاده از 7 شاخص، به‌طور مشترک، کمترین میزان استفاده از شاخص‌های موردنظر را به خود اختصاص دادند. نتیجه‌گیری: ‌نتایج پژوهش نشان داد که پایگاه‌های سنجش علم به‌لحاظ میزان استفاده از شاخص‌های علم‌سنجی، با یکدیگر متفاوت هستند و می‌توان شاخص‌های مشابهی برای همۀ آن‌ها ارائه داد.