اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر افکار خودآیند منفی دانش‌آموزان دختر با دشواری در نظم‌جویی هیجانی

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی بر افکار خودآیند منفی دانشآموزان دختر با دشواری درنظم جویی هیجانی انجام گرفت. این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری پژوهش، 228 دانش آموز دختر دوره اول متوسطه با دشواری در نظم جویی هیجانی شهر تهران در سال تحصیلی 1400 - 1399 در نظر گرفته شد. در این پژوهش تعداد 31 دانش آموز با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروههای آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی را طی یک ماه در 10 جلسه 75 دقیقه ای به صورت آنلاین دریافت نمودند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه افکار خودآیند منفی ) natq ( )هولون و کندال، 1980 ( و پرسشنامه دشواری تنظیم هیجان ) derq ( )گراتز و رومر، 2004 ( بود. داده ها به شیوه تحلیل واریانس آمیخته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر افکار خودآیند منفی و دشواری در نظم جویی هیجانی دانش آموزان دختر با دشواری در نظم جویی هیجانی تاثیر معنادار داشته است (p<0.001) . بر اساس یافته های پژوهش میتوان چنین نتیجه گرفت که آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی با بهره گیری از فنونی همانند کسب آگاهی نسبت به اعمال پنج حس اصلی بدن، هیجانات، عملکرد عضلات و آگاهی نسبت به زمان حال میتواند به عنوان یک روش کارآمد جهت کاهش افکار خودآیند منفی و دشواری در نظم جویی هیجانی دانش آموزان دختر با دشواری در نظم جویی هیجانی مورد استفاده قرار گیرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر افکار خودآیند منفی دانش‌آموزان دختر با دشواری در نظم‌جویی هیجانی انجام گرفت. این پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری پژوهش، 228 دانش‌آموز دختر دوره اول متوسطه با دشواری در نظم‌جویی هیجانی شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399 در نظر گرفته شد. در این پژوهش تعداد 31 دانش‌آموز با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی را طی یک ماه در 10 جلسه 75 دقیقه‌ای به صورت آنلاین دریافت نمودند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه افکار خودآیند منفی (natq) (هولون و کندال، 1980) و پرسشنامه دشواری تنظیم هیجان (derq) (گراتز و رومر، 2004) بود. داده‌ها به شیوه تحلیل واریانس آمیخته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر افکار خودآیند منفی و دشواری در نظم‌جویی هیجانی دانش‌آموزان دختر با دشواری در نظم‌جویی هیجانی تاثیر معنادار داشته است (001/0p<). بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان چنین نتیجه گرفت که آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی با بهره‌گیری از فنونی همانند کسب آگاهی نسبت به اعمال پنج حس اصلی بدن، هیجانات، عملکرد عضلات و آگاهی نسبت به زمان حال می‌تواند به عنوان یک روش کارآمد جهت کاهش افکار خودآیند منفی و دشواری در نظم‌جویی هیجانی دانش‌آموزان دختر با دشواری در نظم‌جویی هیجانی مورد استفاده قرار گیرد.

effectiveness of mindfulness-based stress reduction on negative automatic thoughts of female students with difficulty in emotional regulation

the present study was conducted to investigate the effectiveness of mindfulness based stress reduction on negative automatic thoughts of female students with difficulty in emotional regulation. the present study was quasi-experimental with pretest, posttest and control group design and three-month follow-up stage. the statistical population of the study included 228 female high school students with difficulty in emotional regulation in tehran in the academic year 2020-21. 31 student were selected through purposive sampling method and were randomly accommodated into experimental and control groups. the experiment group received mindfulness based stress reduction in 10 online sessions of 75 minutes in one month. the applied questionnaires in this study included automatic thoughts questionnaire  (natq) (hollon, kendall, 1980) and difficulties in emotion regulation scale (ders) (gratz, roemer, 2004). the data were analyzed through mixed anova. the results showed that mindfulness based stress reduction has significant effect on the negative automatic thoughts and difficulty in emotional regulation of female students with difficulty in emotional regulation (p<0.001). according to the findings of the present study, it can be concluded that mindfulness based stress reduction can be used as an efficient treatment to decrease negative automatic thoughts and difficulty in emotional regulation of students with difficulty in emotional regulation through employing techniques such as a gain awareness of the five main senses of the body, emotions, muscle function and awareness of the present.