چالش‌های دانش‌آموزان دارای اختلال‌ یادگیری در حل مسائل کلامی بر پایه کارکرد حافظه فعال

پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش‌های دانش‌آموزان دارای اختلال‌های یادگیری در حل مسائل کلامی ریاضی و با توجه به کارکرد حافظۀ فعال انجام شد. مشارکت‌کنندگان این پژوهش هفت دانش‌آموز (دو دختر و پنج پسر) هشت تا نه‌ساله بودند که در مرکز آموزشی ناتوانی‌های یادگیری شهرستان تاکستان به‌عنوان ناتوان یادگیری شناسایی شدند و به‌صورت داوطلبانه در پژوهش شرکت کردند. ابتدا آزمون‌های «ظرفیت عدد مستقیم»، «ظرفیت عدد معکوس» و «ظرفیت فضایی مستقیم» از خرده‌آزمون‌های حافظۀ فعال در نسخۀ چهارم مقیاس هوش وکسلر کودکان (کامکاری و شکرزاده، 1392) به‌منظور اطلاع از وضعیت حافظۀ فعال این دانش‌آموزان اجرا شد. در مرحلۀ بعد، آن‌ها در مصاحبۀ مبتنی بر تکلیف شرکت کردند و به سوالات آزمون حساب از نسخۀ چهارم مقیاس هوش وکسلر کودکان (کامکاری و شکرزاده، 1392) پاسخ دادند. پس از نوشتاری‌کردن متن مصاحبه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل مضمون، پنج مضمون با عنوان «اتکا بر استفاده از انگشتان برای انجام محاسبات»، «مشکلات انجام عملیات ریاضی»، «عدم به‌خاطرسپاری اطلاعات»، «مشکلات درک صورت‌مسئله» و «مشکلات توجه و تمرکز» تبیین شد. نتیجۀ پژوهش بیانگر آن بود که چالش عمدۀ این دانش‌آموزان در حل مسائل کلامی ریاضی در ارتباط با نقص، در حلقۀ واج‌شناختی حافظۀ فعال است و احتمالاً آن‌ها برای جبران این نقص، به طرحوارۀ دیداریفضایی تکیه می‌کنند که این خود موجب تقویت هرچه بیشتر این مولفه می‌شود. برای تقویت حلقۀ واج‌شناختی، مداخله‌های حافظۀ فعال کلامی مانند آموزش مرور ذهنی، تکرار جملات گفتاری، گوش‌دادن به داستان‌ها و شعرهای کودکانه در سنین پیش از دبستان پیشنهاد می‌شود.

Challenges of Students with Learning Disabilities in Word Problems Solving based on Working Memory Function

The purpose of the present study is to identify the challenges of students with learning difficulties in solving mathematical word problems based on working memory function. The subjects of this study were 7 students (2 girls and 5 boys), aged 7 to 8 years, who were identified as learning disabled in the Learning Disabilities Center of Takestan City, and voluntarily participated in this study. At the beginning, the forward spatial span, backward digit span, and forward digit span tests from the WISCIV (Kamkari and Shokrzadeh, 2013) were applied to determine the working memory capacity of the students. Then, these students participated in the taskbased interview and answered the &arithmetic& test items from Kamkari and Shokrzadeh (2013). After transcribing the recorded interviews, the data were analyzed using inductive content analysis. The results showed that students face five major challenges in solving word problems, which are &relying on fingers to calculate&, &difficulty in performing mathematical operations&, &difficulty in storing information&, &difficulty in understanding the questions&, and &difficulty in paying attention and concentration&. The results of this study suggest that these students’ greatest challenge in solving word problems is related to the defect of the phonological loop of working memory. Thus, it seems that students resort to the visuospatial sketchpad to compensate for this defect, which in turn leads to a greater strengthening of working memory. To strengthen the phonological loop, verbal working memory interventions are recommended, such as training mental repetition, repeating spoken sentences, listening to children’s stories and poems in preschool.