اثربخشی درمان ذهن‌آگاهی بر اضطراب و تنظیم هیجانی دانش‌آموزان تیزهوش دوره اول متوسطه

هدف: تکالیف درسی و شناختی زیاد در مدارس تیزهوشان، ممکن است فرایندهای روان‌شناختی و هیجانی دانش‌آموزان تیزهوش را دچار آسیب نماید. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان ذهن آگاهی بر اضطراب و  تنظیم هیجانی دانش‌آموزان تیزهوش دوره اول متوسطه انجام گرفت. روش:روش پژوهش حاضر آزمایشی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل دانش آموزان تیزهوش دوره متوسطه اول شهر خرم آباد در سال تحصیلی 97-1396 بود. در این پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند و گمارش تصادفی استفاده شد. بدین صورت که تعداد 30 دانش آموز به روش نمونه‌گیری هدفمند از بین دانش آموزان تیزهوش دوره متوسطه اول شهر خرم آباد انتخاب و به صورت تصادفی در گروه‌های آزمایش و کنترل گمارده شدند. گروه آزمایش مداخله درمانی را طی سه ماه در 10 جلسه 75 دقیقه‌ای دریافت نمودند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه اضطراب (بک و همکاران، 1988) و پرسشنامه تنظیم هیجان (گروس و جان، 2003) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر توسط نرم‌افزار آماری spss23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها:نتایج نشان داد که درمان ذهن آگاهی بر اضطراب و تنظیم هیجانی دانش‌آموزان تیزهوش تاثیر معناداری داشته است (0.0001>p). علاوه بر این نتایج نشان داد که این مداخله توانسته تاثیر خود را در طول زمان نیز به شکل معناداری حفظ نماید (0.0001>p). میزان تاثیر درمان ذهن آگاهی بر اضطراب و تنظیم هیجانی دانش‌آموزان تیزهوش 86 و 76 درصد بود. نتیجه‌گیری:بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان چنین نتیجه گرفت که درمان ذهن‌آگاهی با بهره‌گیری از فنونی همانند افکار، هیجانات و رفتار آگاهانه می‌تواند اضطراب و تنظیم هیجانی را تحت تاثیر قرار دهد. بر این اساس درمان ذهن‌آگاهی می‌تواند به عنوان درمانی کارآ برای کاهش اضطراب و بهبود تنظیم هیجانی دانش‌آموزان تیزهوش مورد استفاده قرار گیرد.

Effectiveness of mindfulness therapy on anxiety and emotion regulation of first-grade high school gifted students

Aim:Cognitive and homework assignments in gifted schools may hurt the psychological and emotional processes of gifted students. Therefore, the present study was conducted aiming to investigate the effectiveness of mindfulness therapy on the firstgrade high school gifted students’ anxiety and emotion regulation. Method: The research method was experimental with pretest, posttest, control group and twomonth period followup design. The statistical population of the present study included all firstgrade high school gifted students in the city of KhorramAbad in academic year 201718. Purposive sampling and random replacement were used in the present study in a way that 30 students were selected from first high school students in the city of KhorramAbad through purposive sampling method and randomly placed into experiment and control groups. The experiment group received interventions in 10 seventyfiveminute sessions during three months. The utilized tools in the present study included Anxiety Questionnaire (Beck et al, 1988) and Emotion Regulation Questionnaire (Gross and John, 2003). The data from the study were analyzed through repeated measurement ANOVA via SPSS23. Results: The results showed that the mindfulness therapy has significantly influenced the gifted students’ anxiety and emotion regulation (P<0.001). Moreover, the results showed that this therapy was able to significantly maintain its effect in time (P<0.001). The effect of mindfulness therapy on anxiety and emotion regulation of gifted students was 86% and 74% respectively. Conclusion: According to the findings of the present study, it can be concluded that mindfulness therapy concomitant with employing techniques such as thoughts, emotions and mindful behavior can influence anxiety and emotion regulation. Therefore mindfulness therapy can be applied as an efficient therapy to decrease anxiety and increase and emotional regulation in gifted student.