پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینی رضامندی زوجیت براساس ویژگی‌های شخصیتی و نیازهای بنیادین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ روان‌شناختی با میانجیگری سلامت‌روان درمادران دختران تیزهوش

پژوهش حاضر با هدف پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینی رضامندی زوجیت بر اساس ویژگی‌های شخصیتی و نیازهای بنیادین ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌روان‌شناختی با میانجیگری سلامت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌روان در مادران دختران تیزهوش انجام شد. پژوهش یک مطالعۀ توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعۀ آماری مادران دانش‌آموزان تیز‌هوش دورۀ اول متوسطه شهر تهران بودند. در‌این پژوهش 245 مادر شرکت کردند که با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شده بودند. ابزارهای ‌این پژوهش مقیاس ویژگی‌های شخصیتی نئو، نیازهای بنیادین ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌روان‌شناختی، سلامت عمو‌می‌ و رضامندی زوجیت افروز بود. داده‌‌‌‌‌ها با استفاده از تحلیل مسیر و مدل‌یابی معادلات ساختاری به‌وسیله نرم‌افزار  amosبا استفاده از شاخص‌های آزمون مجذور کای، شاخص برازش تطبیقی (cfi)، و ریشۀ دوم میانگین خطای تقریب (rmsea) تحلیل شد. یافته‌‌‌‌‌ها نشان داد ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌که از بین صفات شخصیتی، ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌روان‌رنجورخویی به صورت منفی و وظیفه‌شناسی و برون‌‌گرایی به صورت مثبت بر رضامندی مادران اثر داشته است (0.05>p). نیازهای بنیادین ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌روان‌شناختی به صورت مثبت و معنادار بر رضامندی مادران اثر داشته است (0.05>p). سلامت‌روان به صورت منفی و معنادار بر رضامندی مادران اثر داشته است (0.05>p). سلامت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌روان اثر ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌روان ‌رنجورخویی بر رضامندی را به صورت منفی و اثر برونگرایی و وظیفه‌شناسی بر رضامندی را به صورت مثبت و معنادار میانجیگری کرده بود و سلامت‌روان اثر نیازهای بنیادین ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌روان‌شناختی بر رضامندی را به صورت مثبت و معنادار میانجیگری کرده بود (0.05>p). بر اساس نتایج مشخص شد صفات شخصیتی (روان‌‌رنجورخویی به صورت منفی و وظیفه‌شناسی و برونگرایی به صورت مثبت)، و نیازهای بنیادین ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌روان‌شناختی با میانجیگری سلامت‌روان بر رضامندی مادران دختران تیزهوش اثر داشته است. بنابراین، در‌این حوزه با در نظرگرفتن نیازهای بنیادین، صفات شخصیتی و سلامت‌روان به برنامۀ خانواده‌محور نیاز است تا رضایت‌مندی زوجیت افزایش یابد.

Predicting marital satisfaction based on personality traits and basic psychological needs with mediating role of mental health among mothers of gifted girls

Aim: The aim of present study was predicting marital satisfaction based on personality traits and basic psychological needs with mediating role of mental health among mothers of gifted girls. Methods: The present study was a correlational descriptive study. The statistical population of this research consisted of mothers of gifted high school students attending in the first grade. In this study, 245 mothers were selected using random cluster sampling. The tools used were NEOPersonality Inventory General Health Questionnaire, Basic Need Satisfaction in General, and Afrooz Marital Satisfaction Scale (AMSS). Data were analyzed using path analysis and modeling of structural equations by AMOS software using Chisquare test, Comparative fit index (CFI), and rootmeansquare error of approximation (RMSEA). Results: The results showed that among personality traits, Neuroticism had a negative impact on satisfaction of mothers and conscientiousness and extroversion showed positive effects (p <0.01). Basic psychological needs showed to have positive and significant effect on satisfaction of mothers (p<0.05). Mental health showed to have negative and significant effect on satisfaction of mothers (p<0.05).It was evident that mental health has mediated negatively the effect of Neuroticism on satisfaction. And effect of extroversion and conscientiousness on satisfaction was mediated negatively and significantly by mental health. Also, mental health has mediated positively the effect of basic psychological needs on satisfaction (p<0.05). Conclusion:Personality traits (neuroticism negatively, and conscientiousness and extroversion positively) and also basic psychological needs influence satisfaction of mothers of gifted girls by mediating role of mental health. Therefore, in this area, considering the basic needs, personality traits and basic psychological needs, we should implement a familycentered program to increase marital satisfaction.