متن پارتی مانوی تصلیب عیسی (m18+m2753) و تاثیرپذیری آن از انجیل یوحنّا

پژوهندگان کیش مانی بسیار اشاره کرده‌اند که کیش مانی از جمله فرقه‌های گنوسی است. گنوسی‌ها از میان انجیل‌های رسمی، انجیل یوحنّا را برگزیده‌اند؛ از آن‌روی که دربردارندۀ عناصر گنوسی دربارۀ تصلیب و رستاخیز عیسی مسیح است. از آنجا که مانی و مانویان انجیل‌های رسمی را به گفتۀ ابوریحان بیرونی مجعول می‌دانستند، از اصلِ انجیل‌های رسمی استفاده نکرده‌اند. نگارنده در پژوهش پیش رو نشان خواهد داد که مانی و مانویان دستِ‌کم از انجیل یوحنّا که گنوسیان به این انجیل ‌توجّه داشته‌اند، به دلیل داشتنِ گرایش‌های گنوسی، مستقیم یا غیرمستقیم بهره برده‌اند؛ بر همین بنیان، یکی از متن‌های پارتی مانوی دربارۀ تصلیب (ویراسته انریکو مورانو) را برگزیده و در پی مطابقت و سنجش آن با انجیل یوحنّا برآمده تا ویژگی‌های گنوسی متن پارتی را بازنماید.

The Parthian Manichean text of Crucifixion of Jesus Christ, M18+M2753, and The Influence of Johannes' Gospel on it

Manichaean scholars have frequently suggested that the faith is taken from the gnostic. Gnostics have chosen Johannes' gospel among canonical gospels because it contains many gnostic elements regarding the resurrection of Jesus Christ and crucifixion. Since Mani and Manicheans, as AlBiruni has said, believed that the canonical gospels were apocryphal, they did not consider them as religious sources. The present article tries to show that Manicheans have used Johannes' gospel directly and indirectly for the gnostic elements in it; so the researcher has chosen one of the Parthian Manichean texts which is about the crucifixion of Jesus Christ, ( the text edited by Enrico Murano) and then has compared it with Johannes' narration about crucifixion to show the gnostic elements of Parthian Manichean text.