دست ‌نویسی نو از انجیل زنده مانی

از انجیل مانوی ـ مهم‌ترین اثر مانی ـ تاکنون سه دست‌نویس به زبان فارسی میانه و به خط مانوی شناخته شده بود: m17, m172/i/ و m644. مقاله حاضر نشان می‌دهد که قطعه کوچک و منتشرنشده m5439 نیز بی‌تردید بخشی از دست‌نویس‌های انجیل بوده و همانند سه قطعه بالا بخشی از سرآغاز انجیل زنده مانی و باب الفِ آن را تشکیل می‌داده است. قرائت کامل این قطعه آسیب‌دیده و بدخوان نه تنها موجبات اصلاح بازسازی‌های پیشین را فراهم آورد، بلکه سبب تکمیل شدن بخش کوچکی از متن نیز شده است. این متن نشان می‌دهد عقاید مانی ـ که خود را در انجیلش آشکارا «فرستاده عیسی مسیح» خوانده و «پدر، پسر، روح‌القدس» را ستوده است ـ در کلیات تا حدود زیادی به باورهای دیگر گنوسیان ـ مسیحیان همانند بوده است.

A New Manuscript of Manichean Gospel

Of the Manichean Gospel the most important work of Mani three Middle Persian manuscripts in the Manichean script were identified as of yet: M17, M172/I/ and M644. This article aims to show that the small unpublished fragment M5439 also is undoubtedly a part of the manuscripts of Mani’s Gospel and, like the above mentioned fragments, contains a part of the beginning of the first chapter (the chapter aleph) of Mani’s Living Gospel. A complete reading of this damaged fragment rendered not only a correction of the former reconstructions, but also the completion of a small section of the text. This text shows that the beliefs of Mani, who clearly introduced himself in his own Gospel as the ‘Apostle of Jesus Christ’ and praised ‘the Father, the Son and the Holy Ghost’ by and large have a likeness to other GnosticChristian thoughts in general.