تکریم: راهبرد حکومت اسلامی در تعامل با اهل کتاب

یکی از موضوعاتی که در آیات قرآن و سیره پیامبر k به‌وضوح به آن پرداخته شده، کیفیت رفتار با اهل کتاب و شیوه تعامل با آنها است. قرآن به عنوان منبع اصیل و بی‌بدیل نظریات اسلامی، با تایید ادیان الاهی مسیحیت و یهودیت، ماموریت حضرت محمد k را در امتداد یکتاپرستی حضرت موسی j و حضرت عیسی j معرفی کرده و همه ادیان الاهی را امتی واحد می‌داند. همچنین، با بررسی و تحقیق درباره حیات رسول خدا k مشخص می‌شود که پیامبر در کنار تعریف و تبیین «تکریم معقول و حقوقی غیرمسلمانان»، برای آداب، مناسک و عبادتگاه‌های ایشان ارزش خاصی قائل شده و هیچ غیرمسلمانی را ملزم به تغییر دین نکرده است. هرچند پیامبر k کسی را به تغییر دین ملزم نکرد و همواره در مسائل مختلف از علوم و نبوغ غیرمسلمانان بهره می‌برد و مشورت‌هایی با علمای ایشان انجام می‌داد، اما برای تبلیغ مبانی و مفاهیم اسلامی، و تشویق آنها از هیچ تلاشی فروگذار نکرد و همه فعالیت‌های زندگی خود، اعم از سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و خانوادگی را بر مبنای دعوت به سبیل الاهی و دین حقه اسلام قرار می‌داد. راهبرد واقعی و اساسی پیامبر و نیز حکومتش، تکریم عملی و همه‌جانبه تمامی انسان‌ها، اعم از مسلمان و غیرمسلمان، بلکه تمامی موجودات بوده است و با این نظریه و همچنین رویکرد عملیِ پیامبر، بسیاری از غیرمسلمانان به اسلام و پیامبر متمایل شده‌اند. این مقاله نظریه تکریم و رویکرد عملی پیامبر را می‌کاود.

RespectHonoring: The Strategy of the Islamic Government in Interaction with the People of the Book

One of the issues that is clearly addressed in the verses of the Quran and the tradition of the Prophet (S) is how to treat the People of the Book and to interact with them. The Quran, as the original and irreplaceable source of Islamic theories, by endorsing the divine religions of Christianity and Judaism, introduces the mission of the Prophet Muhammad (S) in line with the monotheism of Moses and Jesus and considers all divine religions as one nation. Moreover, by studying and researching the life of the Messenger of God (S), it is clear that the Prophet, in addition to defining and explaining reasonable and legal respect for nonMuslims, attached special value to their customs, rituals and places of worship and did not oblige any nonMuslim to change religion. Although the Prophet (S) did not force anyone to change his/her religion and always used the sciences and genius of nonMuslims in various matters and consulted with their scholars, he did not spare any effort to propagate Islamic principles and teachings. He based all his life activities, including political, social, economic and familial, on the call to God and the true religion of Islam. The real and basic strategy of the Prophet and his government was the practical and comprehensive respect of all human beings, both Muslims and nonMuslims, but also of all beings, and with this theory as well as his practical approach, many nonMuslims have become interested in Islam and its Prophet. This article explores the theory of honoring and the practical approach of the Prophet (S).