بررسی تغییرات رسوب‌شناسی، دیاژنزی و چاه‌پیمایی سازند دشتک در فارس ساحلی و خلیج فارس

توالی تریاس میانی پسین در زاگرس و خلیج فارس با نام سازند دشتک به عنوان پوش‌سنگ سازندهای مخزنی گروه دهرم دارای اهمیت بسیاری است. از سوی دیگر، بخش‌های پایینی این سازند در برخی میادین، مخزن گاز است. با این وجود، به دلیل عدم وجود داده‌های کافی از این سازند، مطالعات اندکی بر روی آن انجام شده است. دراین پژوهش، رخساره‌ها (و ریزرخساره‌ها)، شرایط ته‌نشینی و دیاژنز این سازند در یک میدان خشکی (میدان y) و یک میدان دریایی (میدان x) در منطقه فارس ساحلی موردبررسی قرار گرفته است. داده‌ها شامل پتروگرافی 548 مقاطع نازک تهیه‌شده از خرده‌های حفاری 15 چاه‌ میدان‌ y به همراه داده‌های چاه‌نگاری در 2 چاه از میدان x می‏باشد. نتایج مطالعات، تعداد 15 ریزرخساره را در قالب 5 کمربند رخساره‏ای نشان می‌دهد. فرآیندهای دیاژنزی مانند تراکم مکانیکی و شیمیایی، انحلال، دولومیتی‏شدن و انیدریتی‌شدن، سیمانی‌شدن (سیمان‎های کلسیتی از نوع سیمان هم بعد، سیمان موزاییک، فراگیر و درشت‌بلور با رخ دوقلو) و در مواردی شکستگی، با توجه به ویژگی‎های بافتی اولیه، تاثیر بسزایی درتوزیع سامانه روزنه‏های درون انواع ریزرخساره‌ها دارند. مقایسه نگار گاما در چاه‌های میدان y و میدان x نشان داد که حجم شیل در زون‌های مختلف، در میدان y کمتر از چاه‌های مورد بررسی در میدان x است. همچنین مقادیر کانی‌های کربناته (آهک و دولومیت) در چاه‌های میدان x بیشتر است. نتایج نشان می‌دهد که چاه y دارای حجم انیدریت بالاتری نسبت به چاه‌های میدان دریایی است. به عبارت دیگر حضور مقادیر بالای شیل در چاه‌های دریایی، مقادیر بیشتر انیدریت در چاه خشکی و حضور رخساره‌های کربناته و حتی زیستی در چاه خشکی نشان می‌دهد که ژرفای آب در زمان ته‌نشست از جنوب به شمال فعلی در منطقه بخش مرکزی خلیج فارس کاهش یافته است. مجموع نتایج نشان می‌دهد که سازند دشتک در چاه مورد مطالعه در میدان خشکی در ژرفای کمتری نهشته شده است.

sedimentological, diagenetic, and well logging characteristics of dashtak formation in coastal fars and the persian gulf

the middle late triassic sequence in the zagros and persian gulf, known as the dashtak formation, holds significant importance as the cap rock for the reservoir formations of the dehram group. additionally, the lower sections of this formation serve as a gas reservoir in certain fields. however, due to the lack of sufficient data on this formation, limited studies have been conducted. this research investigates the facies (and microfacies), depositional conditions, and diagenesis of this formation in an onshore field (field y) and an offshore field (field x) in the coastal fars region. the data includes petrographic analysis of 548 thin sections prepared from drill cuttings from 15 wells in field y, along with well logging data from 2 wells in field x. the study results identify 15 microfacies within 5 facies belts. the findings indicate that diagenetic processes such as mechanical and chemical compaction, dissolution, dolomitization, and anhydritization, cementation (including calcite cements of syntaxial, mosaic, pervasive, and coarse crystalline twin forms), and occasionally fracturing, significantly influence the distribution of pore systems within the various microfacies based on their primary textural characteristics. comparison of gamma logs from the wells in field y and field x reveals that shale volume in different zones is lower in field y compared to the wells studied in field x. additionally, carbonate minerals (limestone and dolomite) are more abundant in the wells of field x. the results also show that well y has a higher volume of anhydrite compared to the wells in the offshore field. overall, the results suggest that the dashtak formation in the studied onshore well was deposited at a shallower depth. in other words, the water depth during deposition decreased from the current south to north in the central persian gulf region.