بررسی عوامل کلیدی موثر بر دقت محاسبات اشباع آب در مخازن کربناته: سازندهای کنگان و دالان، غرب خلیج فارس

ارزیابی خصوصیات مخازن کربناته با توجه ‌به ناهمگنی بسیار زیاد این مخازن، همواره با دشواری‌ ها و عدم ‌قطعیت‌های زیادی همراه است. اشباع آب یکی از پارامترهای بسیار مهم در ارزیابی این مخازن به شمار می‌آید. علاوه بر این، تاثیر اشباع آب بر مکانیک سنگ به‌عنوان یک پدیده‌ی مهم در مهندسی ژئوتکنیک شناخته می‌شود. رایج‌ترین رابطه برای اشباع آب، معادله‌ی آرچی است. دقت اشباع آب محاسبه شده از طریق معادله‌ی آرچی به‌دقت پارامتر‌های آن از جمله ضریب سیمانی‌شدن، ضریب پیچاپیچی و ضریب اشباع بستگی دارد. ناهمگنی مخازن کربناته، به طور قابل‌توجهی بر ضرایب معادله‌ی آرچی و در نتیجه محاسبات اشباع آب تاثیر می‌گذارد. در این مطالعه، از 157 داده‌ی اشباع آب دین استارک، 57 داده‌ی فاکتور مقاومت سازند، 20 داده‌ی شاخص مقاومت سازند، 1368 مقطع نازک و 1114 داده‌های تخلخل و نفوذپذیری تهیه شده از یک چاه اکتشافی در غرب خلیج‌فارس استفاده شده است. به‌منظور مدیریت ناهمگنی، از روش‌های مختلفی از جمله روش راندمان الکتریکی، نشانگر زون جریان و وینلند استفاده شد. پس از دسته‌بندی سنگ‌ها با پارامترهای الکتریکی و پتروفیزیکی مشابه، پارامترهای آرچی در دسته‌های مختلف محاسبه شدند. سپس اشباع آب با استفاده از رابطه‌ی آرچی در هریک از دسته‌های تعیین شده، محاسبه و با اشباع آب دین استارک مقایسه شد. علاوه بر این، پارامترهای تاثیرگذار بر دقت اشباع آب، موردبحث و برسی قرار گرفت. نتایج، اهمیت برسی ویژگی‌های رفتار الکتریکی و شعاع گلوگاه‌های منفذی به‌عنوان عوامل کلیدی موثر بر دقت محاسبات اشباع آب را نشان دادند. بر اساس یافته‌ها، استفاده از پارامترهای ثابت آرچی منجر به محاسبه اشباع آب، بیش از اندازه‌ی واقعی و در نتیجه، برآورد کمتر از میزان واقعی هیدروکربور در مخازن می‌شود. یافته‌ها نشان داد که مدیریت ناهمگنی مخزن به روش راندمان الکتریکی، تاثیر قابل‌توجهی بر افزایش دقت اشباع آب پیش‌بینی‌شده در مقایسه با دیگر روش‌ها دارد. در مقابل، روش وینلند بیشترین عدم ‌قطعیت را در پیش ‌بینی اشباع آب دارد.