تعیین قابلیت حفاری سنگ مخزن براساس نرخ نفوذ حفاری در یک چاه نفت در جنوب غرب ایران

قابلیت حفاری سازند، سختی یا سهولت حفر آن سازند را بیان می‌کند. قابلیت حفاری هر سازند بایستی براساس ویژگی‌های آن سازند تعیین شود. این پارامتر، عاملی مهم در انتخاب روش حفاری و مته مناسب، پیش‌بینی نرخ حفاری و تعیین عمر مته است. با این وجود در بسیاری از مدل‌های نرخ نفوذ ارائه شده این پارامتر نادیده گرفته شده و یا کمتر به آن ارزش قائل شده است. بنابراین؛ با توجه نقش کمرنگ قابلیت حفاری سازند در مدل‌های نرخ نفوذ، در این مقاله تلاش شده است که به بررسی و تعیین مقدار قابلیت حفاری سازند پابده در یکی از چاه‌های قائم واقع در میدان کرنج پرداخته شود. از آن‌جایی که در این مطالعه از داده‌های میدانی برای تعیین قابلیت حفاری سازند استفاده خواهد شد و نرخ نفوذ اندازه‌گیری شده ناشی از اثر همه پارامترهای عملیاتی و سازندی است. بنابراین برای تعیین قابلیت حفاری سازند نیاز است اثر پارامترهای عملیاتی از نرخ نفوذ حذف شود. برای نیل به این هدف، مدل بورگوین و یانگ به عنوان مدل نرخ نفوذ پایه در نظر گرفته شد. ابتدا مقادیر ضرایب ثابت مدل بورگوین و یانگ با استفاده از الگوریتم بهینه‌سازی فاخته تعیین شد. سپس نرخ نفوذ حفاری نسبت به پارامترهای حفاری نرمالایز شد. در ادامه روابط هر یک از پارامترهای ژئومکانیکی با نرخ نفوذ نرمالایز شده بررسی شد. این بررسی‌ها نشان داد که پارامترهای ژئومکانیکی به صورت نمایی رابطه بهتری را با نرخ نفوذ نشان می‌دهند. همچنین تاثیر ویژگی‌های ژئومکانیکی، به ویژه مقاومت فشاری محدود شده، بر نرخ نفوذ بسیار چشمگیر است. با توجه به وابستگی شدید برخی از پارامترهای ژئومکانیکی نسبت به هم، پارامترهای مقاومت فشاری محدود شده، زاویه اصطکاک داخلی، ضریب پواسون و چگالی برای تعیین قابلیت حفاری انتخاب شدند. به کارگیری قابلیت حفاری محاسبه شده در مدل بورگوین و یانگ نشان داد که دقت مدل را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد.

Determination of Reservoir Drillability Index based on Drilling Penetration Rate in one oil well in south west of Iran

Drillability of rock is defined in terms of a large number of parameters. However, in most drilling rate models uniaxial compressive strength (UCS) was used as rock drillability. There is a paucity of researches to combine rock drillability with the penetration rate model. Thus, in this study, rock drillability will be calculated based on the penetration rate.BYM was chosen as drilling rate mathematical model to normalize the penetration rate into operational parameters. After eliminating effects of drilling parameters, regression method will be used to evaluate relationships of rock paramters (such as Confined Compressive Strength (CCS), UCS, porosity, clay content, density, Poisson’s ratio, and internal friction angle) with drilling rate. Then, the best parameters of rock based on determination of coefficient will be selected to compute rock drillability. To define coefficients of this model, multiple nonlinear regression will be used. The comparison between the modified version of BYM with rock dirllability index and the prior BYM will be done to validate the proposed method. For this research data were gathered from one vertical well in Karanj oilfield.Results indicated that rock parameters significantly affect the penetration rate. Evaluating relationships of understudied rock parameters with drilling rate revealed that UCS, CCS, porosity and shale content have high determination coefficients. The comparison between modified BYM and original BYM showed that applying computed rock drillability using three rock parameters (i.e. CCS, friction angle, density and Poisson’s ratio clay content) in BYM improves accuracy of prediction.