واژه‌‌های فریبکار در فارسی کرمانشاهی

یکی از مقوله‌های زبان‌شناسی یک صدسال اخیر حوزۀ واژه‌های فریبکار است. این اصطلاح به معنی واژه‌های به‌ظاهر یکسان، اما در معنی متفاوتی است که در یک زبان یا در میان دو زبان به‌کار می‌رود و بی‌توجهی به دو معنی واژه، باعث اختلال معنی می‌شود. فارسی کرمانشاهی از لهجه‌های زبان فارسی است که در طول سده‌ها در شهر کرمانشاه در کنار کردی کرمانشاهی به‌کار رفته‌است. به دلایل گوناگون در این لهجه واژه‌ها، عبارت‌ها یا جمله‌هایی وجود دارد که در فارسی معیار به معنی دیگری به‌کار رفته‌اند. در نوشتار حاضر پس از بیان تعریف، تاریخچه و ویژگی‌های واژه‌های فریبکار، نمونه‌هایی از آن در فارسی کرمانشاهی استخراج و تحلیل شده‌است. یافته‌های پژوهش نشان‌دهندۀ آن است که از واژه‌های فریبکار بررسی‌شده این نوشتار، 65 درصد واژه‌ها گسترش معنایی و 25 درصد آن فروکاست معنایی داشته‌است. از حیث کاربردهای بیانی بیشترین کاربرد از آن مشابهت (32.5 درصد) و پس از آن، مربوط به مجاز کل و جزء (15درصد) است. از منظر روابط معنایی بیشترین بسامد (32.5 درصد) ازآنِ رابطۀ تناسب و کمترین آن مربوط به تضاد (7.5 درصد) است.

false cognates in kermanshahi persian

one of the categories of linguistics that has entered the field of studies of this knowledge in the last one hundred years is the field of “false cognates”. this term refers to words that appear to be the same, but have different meanings in one or two languages. not paying attention to the different meanings such words have, may lead to misunderstanding, and/ or miscommunication. kermanshahi persian is one of the dialects of the persian language that has been used in the city of kermanshah along with kermanshahi kurdish for centuries. in a different way, there are some words, phrases or sentences in the quality of those words, phrases and sentences that are used in a different sense. in this article, after stating the definition, history and characteristics of the false cognates, examples of them in kermanshahi persian have been provided and analyzed. the findings of the research show that 65% of the false cognates analyzed in this article were associated with semantic expansion, and 25% were associated with semantic degradation. in terms of expressive usages, the most usage is related to similarity (32.5%) and then it is related to total and partial permission (15%). from the point of view of semantic relationships, the highest frequency (32.5%) is related to the relationship of proportionality and the lowest frequency is related to contrast (7.5%).