اعتبارِ تاریخیِ زبان فارسی

باتوجه به ماهیت اجتماعیِ زبان‌های بشری، افراد هر جامعه تلاش می کنند که زبان خود را در مقایسه با زبان‌های دیگر اعتبار ببخشند. در برخورد تاریخی زبان‌ها با یکدیگر، تعدادی از زبان‌ها اعتبار بیشتری می یابند و حتی «زبان معیارِ» سرزمین یا سرزمین هایی، و شاخصی برای اعتبارسنجی زبان‌های دیگر می شوند. در مقابل، این امکان نیز وجود دارد که از اعتبار بعضی زبان‌ها کاسته شود و حتی از میان بروند. به اعتقاد پیرس، «اعتبار زبانی» با «قدرت» رابطۀ درونی دارد و هر زبانِ معتبر از پشتوانۀ نوعی قدرت سیاسی- حکومتی، مذهبی، اجتماعی، فرهنگی و مانند آن برخوردار است. این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه ای و با روشی تحلیلی– توصیفی، به بررسیِ نوع قدرت هایِ پشتیبان و میزان پشتیبانی از زبان فارسی با دیدگاهی تاریخی پرداخته‌است. نتایج نشان می دهد که ابتدا اعتباریابی زبان فارسی به خاطر یک نیاز اجتماعی برای وحدت بخشی اقوام ایرانی بوده‌است. سپس در ادوار مختلفِ تاریخِ ایران این زبان از پشتیبانی عواملِ حکومتی- سیاسی، دینی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، و ... بهره برده و تقویت شده‌است. تاثیر این عواملِ باعث شده که علی رغم رویدادهای تاریخی، زبان فارسی تا امروز به‌عنوان معروف ترین و پُرسخنگوترین زبان ایرانی باقی بماند.

the historical prestige of persian language

because of the social nature of human languages, the people of any society try to credit up the prestige of their own language in comparison to other languages. in the historical contacts of the languages, some of them become more prestigious and come to the level of the “standard language” of a country or countries and become an indicator for validation of other languages. in contrary, it is also possible that the prestige of some others lessens and even they may vanish. according to pierce, “linguistic prestige” has an interrelationship with “power”, and any prestigious language is supported by a kind of political-governmental, religious, social, cultural power or alike. this article tries to investigate the factors and the degree of prestige of persian language in a historical point of view, using library data in an analytic- descriptive method. the results of this study show that prestigious condition of persian language at the first step was achieved because of the necessity of a social unity of iranian tribes. then through the passage of history of iran, persian language used the advantages of governmental-political, religious, cultural, social, and financial supports and became prestigious. in spite of historical happenings, the effects of above-mentioned factors have caused persian to be the most well-known iranian language with the greatest number of speakers so far.