بررسی تاریخی بن ماضی افعال در زبان بلوچیِ امروز (گویش های بلوچیِ غربی)

بن ماضی افعال با نشانه های متنوع در گویش های مختلف زبان بلوچی، اهمیت خاصی دارد. این مقاله در پی آن است تا با روشی توصیفی و دیدگاهی درزمانی و هم‌زمانی به بحث ساخت‌واژیِ بن ماضی در زبان بلوچی بپردازد. منابع پایه، 201 فعل سادۀ بلوچی گویش بمپوری است. پس از ارائۀ فهرست افعال، موارد آوایی و بسامد آنها تبیین می‌شود. این افعال، براساس تکواژ ماضی‌سازی که می‌گیرند مرتب شدند. یافته ها نشان می‌دهد که بن ماضی در بلوچی به 10 صورت مشخص می شود. از اینها، 5 صورت باقاعده و 5 صورت بی قاعده هستند(1). این اختلاف صورت‌ها 4 دلیل عمده دارد: 1 صورت بن ماضی بازماندۀ صورت‌های تاریخی باشد؛ 2 بافت واجگانی‌ بن ماضی باعث اختلاف صورت‌ها شود؛ 3 اختلاف در گویش‌ها باعث تنوع صورت‌های بن ماضی شده باشد؛ 4 بن ماضی از طریق قیاس با افعال دیگر ساخته شده باشد.