بررسی عوامل مرتبط با رفتارهای پیشگیری کننده از سرطان پوست در دانش آموزان دبیرستانی شهر سنندج: کاربردی از الگوی پرسید

سابقه و هدف: در سال های اخیر، میزان شیوع سرطان پوست در ایران افزایش یافته است؛ به طوری که در استان کردستان شایع ترین سرطان می باشد. هدف از مطالعه حاضر، تعیین وضعیت رفتارهای پیشگیری کننده از سرطان پوست و عوامل مرتبط با آن در دانش آموزان دبیرستانی شهر سنندج با استفاده از الگوی پرسید (precede) بود.مواد و روش ها: مطالعه توصیفی مقطعی حاضر در سال تحصیلی 13941393 روی 225 نفر از دانش آموزان (1715 سال) مقاطع دوم و سوم دبیرستان در شهر سنندج که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند، صورت گرفت. این دانش آموزان پرسشنامه هایی شامل: سازه های آگاهی، نگرش، خودکارآمدی، حمایت اجتماعی، عوامل قادرکننده و رفتارهای پیشگیری کننده از سرطان پوست را به صورت خودایفا تکمیل کردند. در این مطالعه، داده ها با استفاده از spss 21 و آزمون های آنالیز واریانس یک طرفه، tمستقل، همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی تحلیل گردید.یافته ها: براساس نتایج این مطالعه، همبستگی مثبت و معناداری بین رفتارهای پیشگیری کننده از سرطان پوست با متغیرهای نگرش (0.175=r)، خودکارآمدی (0.509=r)، حمایت اجتماعی (0.332=r) و عوامل قادرکننده (0.347=r) وجود داشت. همچنین میانگین انجام رفتار در دانش آموزان کمتر از متوسط بود. در تحلیل رگرسیون خطی، 29.9 درصد از واریانس رفتارهای پیشگیری کننده از سرطان پوست توسط متغیرهای مستقل پیش بینی گردید که در این میان، تنها متغیر پیش بینی کننده معنادار، خودکارآمدی (p<0.001 ,b=0.416) بود.نتیجه گیری: در مطالعه حاضر، خودکارآمدی درک شده برای انجام رفتارهای پیشگیرانه از سرطان پوست، یک عامل محوری بود. گفتنی است در مداخلات ارتقای رفتارهای پیشگیری کننده از سرطان پوست در میان دانش آموزان، تمرکز بر افزایش درک از خودکارآمدی انجام رفتار به عنوان یک راهبرد دارای اولویت پیشنهاد می شود.