ساختار عاملی و ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه شیوع قُلدری (bpq) در مدارس متوسطه

سابقه و هدف: قلدری پدیده ای شایع در مدارس سراسر جهان می باشد. بنابراین روا سازی ابزارهای پرکاربرد در این حوزه حائز اهمیت است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی پرسشنامه شیوع قلدری بود.مواد و روش ها: طرح پژوهش حاضر توصیفی و از نوع مطالعات روان سنجی است. تعداد 400 نفر (200 دختر و 200 پسر) از بین دانش آموزان مدارس متوسطه شهر قم به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و پرسشنامه شیوع قلدری (bpq) و بهزیستی ذهنی (جهت روایی واگرا) را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از روش های تحلیل عاملی، ضریب آلفای کرونباخ و همبستگی پیرسون با استفاده از نرم افزارهای spss22 و amos21 استفاده شد.یافته ها: نتایج تحلیل عاملی نشان داد که پرسشنامه از سه عامل اشباع شده و از شاخص های برازش مناسبی برخوردار است. بین شیوع قلدری با بهزیستی ذهنی (p<0.05, r=0.10) و پیشرفت تحصیلی (p<0.01, r=0.18) رابطه منفی و معنی داری مشاهده شد. ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 0.81 و برای هر کدام از خرده مقیاس ها شامل قلدری 0.81، قربانی 0.75 و نفع اجتماعی 0.70 به دست آمد که در سطح قابل قبول بودند.نتیجه گیری: نسخه فارسی پرسشنامه شیوع قلدری در جامعه دانش آموزان، از خصوصیات روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری معتبر در پژوهش های روان شناختی استفاده کرد.

The Factorial Structure and Psychometric Properties of Bullying Prevalence Questionnaire in Secondary Schools

Background and Objectives: Bullying has been common in schools across the world. Therefore, assessing the psychometric properties of its structures is important. The aim of this study was the assessment of the factorial structure and psychometric properties of bullying prevalence questionnaire.Materials and Methods: The present study was descriptive and psychometric. For this purpose, 400 students (200 boys and 200 girls) were selected by multistage cluster sampling method and answered the bullying prevalence questionnaire and subjective wellbeing inventory (divergent validity). For data analysis, factor analysis method, Cronbach's alpha coefficient and Pearson rsquo;s correlation test were used by SPSS software version 22 and AMOS version 21.Results: factor analysis result showed that this questionnaire was saturated with three factors and had good fitness scales. Significant negative relationships of bullying prevalence with subjective wellbeing (r = 0.10 and P le; 0.05) and academic achievement (r = 0.18 and P le; 0.01) were obtained. Cronbach's alpha for the total scale was calculated as 0.81, and for each of the subscales it was as follows: bullying: 0.81, victim 0.75, and prosocial 0.70; all the scores were satisfactory.Conclusions: Findings of the research showed that the Persian version of the bullying prevalence questionnaire was acceptable among students concerning psychometric characteristic and it can be used as a valid instrument for psychological studies.