بررسی تاثیر برنامه آموزش پیشگیری از آسیب‌های ناشی از حوادث مدرسه‌ای در دانش آموزان دوره اول دبیرستانی شهر فامنین بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی

سابقه و هدف: آسیب های ناشی از حوادث، یکی از مشکلات مهم بهداشتی در سراسر جهان را تشکیل می دهد. حوادث مدرسه ای یکی از انواع مهم حوادث در بین کودکان و نوجوانان می باشد. این مطالعه باهدف تعیین تاثیر مداخله آموزشی بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی بر عملکرد دانش آموزان در خصوص پیشگیری از آسیب های ناشی از حوادث مدرسه ای انجام شده است.مواد و روش ها: این مطالعه مداخله ای از نوع تجربی بود که در بین دانش آموزان دختر و پسر دوره اول دبیرستان شهر فامنین از اسفند 1392 تا اردیبهشت 1393 انجام شد. در این مطالعه 144 دانش آموز به طور تصادفی به دو گروه کنترل و مداخله تقسیم شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه ای مشتمل بر سوالات دموگرافیک و سازه های مدل اعتقاد بهداشتی، آگاهی و عملکرد استفاده شد. این مطالعه شامل یک پیش آزمون و یک پس آزمون در دو گروه و ارائه مداخله آموزشی پنج جلسه ای همراه با یک کتابچه آموزشی برای گروه مداخله بوده است. داده ها با آزمون های آماری تی مستقل، تی زوجی و کای دو مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: بعد از مداخله آموزشی بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی، نتایج نشان داد که میانگین نمره آگاهی (0.001>p)، عملکرد (0.001>p)، حساسیت درک شده (0.001> p)، خودکارآمدی (0.001> p) و راهنما برای عمل (0.001> p) گروه مداخله نسبت به گروه کنترل افزایش معناداری داشت. همچنین میانگین نمره موانع درک شده گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی داری کاهش یافت (0.001> p).نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد مداخله آموزشی بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی می تواند در بهبود عملکرد دانش آموزان در پیشگیری از آسیب ها موثر باشد.

The Effect of an Educational Program on School Injury Prevention in Junior High School Students of Famenin Based on the Health Belief Model

Background and Objectives: Injuries constitute a major health problem throughout the world. School injuries are among the main injuries in young and schoolaged children. The present study aimed to determine the effectiveness of an educational program based on the Health Belief Model for the prevention of school injuries among junior high school students in Famenin. Materials and Methods: The present experimental study was conducted on male and female students in junior high schools of Famenin in Hamadan, Iran, from March to May 2014. A total of 144 students were randomly selected for participation in the study and then divided into an intervention group and a control group. Data were collected using a selfadministered questionnaire with items on the students' demographic information and their knowledge, practices and the Health Belief Model constructs. The present study included a pretest and a posttest in two groups and a fivesession educational intervention with an educational booklet for the intervention group. Data were analyzed using the independent and the paired ttests and the chisquare test. Results: After the educational intervention and based on the Health Belief Model, the mean scores obtained by the students for knowledge, practice, perceived susceptibility, cues to action and selfefficacy were significantly higher in the intervention group compared to the control group (P<0.001), while the mean score obtained for perceived barriers had decreased significantly in the intervention group compared to the control group (P<0.001). Conclusion: The results of the present study showed that an educational intervention based on the Health Belief Model can improve the students' practices in the prevention of school injuries.