تاثیر برنامه آموزشی ترغیب رفتارهای جنسی ایمن در معتادین مرد تحت پوشش مراکز درمان اعتیاد شهر همدان:کاربرد تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده

مقدمه: رفتارهای ناایمن جنسی از مهمترین رفتارهای مخاطره آمیز هستند که فرد و جامعه را در معرض ابتلاء به بیماری های عفونی خطرناکی مانند ایدز و هپاتیت های ویروسی قرار می دهد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر برنامه آموزشی ترغیب رفتارهای جنسی ایمن در بین معتادین مرد تحت پوشش مراکز درمان اعتیاد شهر همدان با بهره گیری از تئوری رفتار برنامه ریزی شده انجام شد.مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی بود که بر روی 104 نفر (52 نفر گروه مداخله، 52 نفر گروه کنترل) از افراد مذکر تحت پوشش مراکز درمان اعتیاد شهر همدان انجام شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای شامل سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده و اطلاعات جمعیت شناختی بود. قبل از انجام مداخله آموزشی، پیش آزمون توسط هر دو گروه به منظور ارزشیابی تشخیصی تکمیل شد. سپس افراد شرکت کننده در گروه مداخله در چهار جلسه آموزشی که بر اساس تئوری رفتار برنامه ریزی شده تدوین شده بود شرکت نمودند. دو ماه پس از پایان برنامه از هر دو گروه پس آزمون بعمل آمد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار spss ویرایش 16 و از آزمون های تی زوجی، تی مستقل، کای دو، دقیق فیشر، مک نمار و تحلیل رگرسیون لجستیک چندگانه استفاده شد. یافته ها: پس از مداخله آموزشی، میانگین امتیازات سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده(نگرش نسبت به رفتار، نرم های انتزاعی، کنترل رفتاری، قصد رفتاری و رفتار) بصورت معنی داری افزایش پیداکرد. این تغییرات در گروه کنترل معنی دار نبود. نتیجه گیری: برگزاری کلاس های آموزشی ترغیب رفتارهای جنسی ایمن با بهره گیری از تئوری رفتار برنامه ریزی شده برای افراد تحت پوشش مراکز ترک اعتیاد می تواند سودمند باشد.

Effect of Educational Program to Encourage Safe Sexual Behaviors Among Addicted Men Refered to Substance Abuse Treatment Centers in Hamadan, Western Iran: Applying the Theory of Planned Behavior

Introduction: Unsafe sexual behaviors as important risky behaviors can expose individuals and society to dangerous infectious disease such as AIDS and viral hepatitis. Considering the high prevalence of unsafe sexual behaviors, this study aimed to determine the effect of educational programs to encourage safe sexual behaviors among substance abusers referred to substance abuse treatment centers in Hamadan, Western Iran by applying the theory of planned behavior. Materials Methods: This quasiexperimental study was performed on 104 men substance abusers (52 participants in each of the control and intervention groups) referred to substance abuse treatment centers in Hamadan. Data collection tool was a questionnaire containing demographic information and the theory of planned behavior constructs. Before the educational program, questionnaires were completed by both groups. After the pretest in both groups, participants in the intervention group participated in four educational sessions designed based on the theory of planned behavior. Two months after the end of program, posttest was performed. Data was analyzed using independent Ttest, chisquare, fisher exact test, McNemar rsquo;s test and multiple linear regressions using SPSS16. Results: After educational intervention, the mean scores of the theory constructs (attitude toward behavior, subjective norms, behavioral control, behavioral intention and behaviors), in the intervention group increased significantly (P<0.05), despite the fact, changes were not significant in the control group. Conclusion: Implementation of educational courses to encourage safe sexual behaviors based on the theory of planned behavior can be beneficial for substance abusers referred to substance abuse treatment centers.