تاثیر آموزش مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی با استفاده از پیام‌رسان شبکه اجتماعی بر ارتقای رفتارهای پیشگیری‌کننده از ابتلا به پدیکلوزیس در دانش‌آموزان دختر

اهداف: شپش سر یکی از شایع‌ترین معضلات بهداشتی در کودکان و به‌خصوص دختران است‌. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی با استفاده از پیام‌رسان شبکه اجتماعی بر ارتقای رفتارهای پیشگیری‌کننده از ابتلا به پدیکلوزیس در دانش‌آموزان دختر انجام شد‌.مواد و روش‌ها: این مطالعه نیمه‌تجربی در سال 1397 در شهر بجنورد انجام شد‌. تعداد 145 دانش‌آموز به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای از بین 12 مدرسه انتخاب و به‌صورت تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند‌. برای گروه مداخله برنامه آموزشی به‌مدت 2 هفته و هر هفته 3 روز با بارگذاری فیلم‌ها و مطالب آموزشی در مورد پدیکلوزیس در پیام‌رسان شبکه اجتماعی اجرا شد‌. ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل پرسش‌نامه مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی و پرسش‌نامه اطلاعات جمعیت‌شناختی بود که در قبل از مداخله و بلافاصله و 3 ماه بعد از آموزش از سوی دانش‌آموزان تکمیل شد‌. تحلیل اطلاعات با استفاده از آزمون‌های آماری دقیق فیشر، کای‌دو، من‌ویتنی و آنالیز واریانس در نرم‌افزار spss 20 انجام شد‌.یافته‌ها: بر اساس نتایج مطالعه در میانگین نمرات آگاهی، حساسیت درک‌شده، منافع درک‌شده، موانع درک‌شده و خودکارآمدی در گروه مداخله، بلافاصله بعد از مداخله نسبت به قبل از مداخله تفاوت آماری معناداری وجود داشت (0.001>p). همچنین میانگین نمرات شدت درک‌شده، راهنما برای عمل و رفتار بلافاصله بعد از مداخله در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل به‌طور معنی‌داری افزایش یافته بود‌ (0.05>p).نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که آموزش مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی با استفاده از پیام‌رسان شبکه اجتماعی در ارتقای رفتارهای پیشگیری‌کننده از ابتلا به پدیکلوزیس در دانش‌آموزان دختر موثر است‌.

Effect of Education Based on Health Belief Model by Using Virtual Social Network Messenger on Promoting Pediculosis Preventive Behaviors among School Girls

Aims: Pediculosis is one of the most common health problems in children and especially in girls. This study aimed to investigate the effect of education based on the Health Belief Model using social network messenger on promoting pediculosis preventive behaviors among school girls.Materials Methods: This quasiexperimental study was conducted in Bojnourd in 2018. 145 students were selected through cluster sampling from 12 schools and randomly divided into the intervention and the control groups. For the intervention group, the training program was implemented for 2 weeks and 3 days each week by uploading videos and educational materials about pediculosis in social network messenger. Data collection tools included a questionnaire based on the Health Belief Model and a demographic questionnaire that were completed by the students before, immediately, and 3 months after the education. The data were analyzed by SPSS 20 and by using Chisquare, Exact Fisher, MannWhitney, and ANOVA tests.Findings: Based on the results there was a statistically significant relation among the mean scores of awareness, perceived sensitivity, perceived benefits, perceived barriers and selfefficacy in the intervention group, immediately after the intervention compared to before the intervention (p<0.001). Also, mean score of the perceived severity cues to action and behavior increased significantly immediately after the intervention in the intervention group compared to the control group (p<0.05).Conclusion: The results showed that education based on Health Belief Model using the social network messenger is effective in promoting preventive behaviors of pediculosis in girl students.