تاثیر آموزش مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی بر رفتارهای پیشگیری‌کننده از بیماری هپاتیت b در رابطان بهداشتی

اهداف: عفونت ویروسی هپاتیت b یک مشکل عمده بهداشتی در سراسر جهان است. هدف از مطالعه حاضر، تعیین تاثیر آموزش مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی بر رفتارهای پیشگیری‌کننده از بیماری هپاتیت b در رابطان بهداشتی بود.مواد و روش‌ها: در این مطالعه نیمه‌تجربی که در سال 1394 در شهر ملایر انجام شد، 128 نفر از رابطان بهداشتی از 8 مرکز بهداشتی درمانی این شهر به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمون و کنترل (هر گروه 64 نفر) قرار گرفتند. مداخله در 4 جلسه 40 دقیقه‌ای انجام و اطلاعات سه ماه بعد به‌وسیله پرسش‌نامه محقق‌ساخته جمع‌آوری شد. این پرسش‌نامه شامل مشخصات دموگرافیک و سازه‌های مدل اعتقاد بهداشتی و عملکرد بود. داده‌ها با استفاده آزمون‌های آماری مجذور کای، t زوجی، t مستقل و آنالیز کوورایانس یک‌طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته‌ها: قبل از مداخله آموزشی اختلاف معنی‌داری بین گروه آزمون و کنترل از نظر سازه‌های مدل اعتقاد بهداشتی وجود نداشت (p>0.05). اما سه ماه بعد از مداخله آموزشی، میانگین نمرات سازه‌های آگاهی، حساسیت درک‌شده، شدت درک‌شده، منافع درک‌شده، موانع درک‌شده، راهنمای عمل داخلی و خارجی، خودکارآمدی و عملکرد بین دو گروه اختلاف معنی‌داری نشان داد (p<0.001).نتیجه‌گیری: آموزش براساس مدل اعتقاد بهداشتی می‌تواند سبب افزایش اتخاذ رفتارهای پیشگیری‌کننده از بیماری هپاتیت b در رابطان بهداشتی شود.

Effect of Education Based on Health Belief Model on Preventive Behaviors of Hepatitis B Disease in Health Volunteers

Aims: Hepatitis B virus infection is a major health problem worldwide. The purpose of this study was to evaluate the effect of education based on health belief model on preventive behaviors of hepatitis B disease in health volunteersMaterials Methods: In this semiexperimental study which was conducted in Malayer city in 2015, 128 health volunteers from eight Urban Health Centers in this city were selected by simple random sampling method and randomly divided into two groups of experimental and control (64 people in each group). Intervention was performed in four 40minute sessions and data were collected by a researchermade questionnaire after 3 months. The questionnaire included demographic characteristics and constructs of health belief model and performance. Data were analyzed by Chisquare test, paired ttest, independent ttest, and oneway analysis of covariance (ANCOVA).Findings: Before the intervention, there was no significant difference between the experimental and control groups in terms of health belief model constructs (p>0.05). But three months after the intervention, the mean scores of constructs of knowledge, perceived sensitivity, perceived intensity, perceived benefits, perceived barriers, internal and external action guide, selfefficacy, and performance showed significant difference between the two groups (p<0.001).Conclusion: Education based on health belief model can increase the adoption of preventive behaviors of hepatitis B in the health volunteers.