پیش‌بینی عوامل تعیین‌کننده رفتارهای تغذیه‌ای دانش‌آموزان دختر دبیرستانی: کاربرد نظریه عمل منطقی توسعه‌یافته

اهداف: تغذیه ناسالم عامل 35% مرگ به‌علت سرطان است. اصلاح الگوهای غذایی از دوران بچگی و اوایل بزرگسالی و داشتن رفتارهای تغذیه‌ای صحیح، موضوع مهمی برای پیشگیری از بیماری‌هاست. این پژوهش با هدف پیش‌بینی عوامل تعیین‌کننده رفتارهای تغذیه‌ای دانش‌آموزان دختر دبیرستانی با استفاده از نظریه عمل منطقی توسعه‌یافته انجام شد.ابزار و روش‌ها: در این پژوهش توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی، 173 دانش‌آموز دختر دبیرستانی به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده از دو مدرسه دخترانه دولتی ناحیه یک شهر اهواز در سال تحصیلی 98-1397 انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه اطلاعات دموگرافیک، نظریه عمل منطقی توسعه‌یافته و رفتارهای تغذیه‌ای گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده با استفاده از مدل‌یابی معادلات ساختاری و آزمون‌های آماری مجذور کای، t مستقل و ضریب همبستگی پیرسون در نرم‌افزارهای spss 23 و amos 22 صورت گرفت.یافته ها: میزان تبیین واریانس قصد رفتاری برای سازه‌ نگرش 28%، هنجارهای انتزاعی 15% و خودکارآمدی 49% بود و خودکارآمدی قوی‌ترین و هنجارهای انتزاعی ضعیف‌ترین پیش‌بینی‌کننده قصد رفتاری بودند. همچنین 56% تغییرات قصد رفتاری و 24% تغییرات رفتار تغذیه‌ای دانش‌آموزان توسط این مدل توسعه‌یافته قابل پیش‌بینی بود. شاخص‌های برازش مدل نیز نشانگر مناسب‌بودن مدل بودند.نتیجه گیری: نظریه عمل منطقی توسعه‌یافته با سازه خودکارآمدی نظریه مناسبی برای پیش‌بینی رفتارهای تغذیه‌ای دانش‌آموزان دختر است.

Predicting the Determinants of Nutritional Behaviors among High School Female Students: The Application of Extended Theory of Reasoned Action

Aims: Unhealthy nutrition is the cause of 35% of death due to cancer. Modification of dietary patterns from childhood and beginning adulthood and having good nutritional behaviors is very important to prevent diseases. The aim of this study was to determine the predictive factors of nutritional behaviors based on the extended theory of reasoned action among high school female students.Instrument Methods: In this crosssectional descriptiveanalytical study, 173 high school female students were selected by simple random sampling method from two girls' government schools in Ahvaz city in academic year 20182019. Data were collected using a questionnaire including demographic characteristics, extended theory of reasoned action and nutritional behaviors questions. Data analysis was performed using structural equation modeling and independent ttest, chi square test and Pearson correlation coefficient in SPSS 23 and AMOS 22 softwares.Findings: The amount of expression of behavioral intention variance was 28% for attitude, 15% for subjective norms, and 49% for selfefficacy and selfefficacy and subjective norms were the most powerful and weakest predictor of behavioral intention respectively. Also 56% of behavioral intention changes and 24% of nutritional behavior changes of students were predicted by this extended model. The fitting indexes of the model showed that the model is goodness.Conclusion: The extended theory of reasoned action with the selfefficacy construct is a suitable theory for predicting nutritional behaviors of female students.