عوامل موثر بر قصد انتخاب زایمان طبیعی بر مبنای سازه‌های تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده در زنان باردار شکم اول

اهداف: با توجه به رشد بی رویه زایمان به صورت سزارین طی سال های اخیر و تاکید بر افزایش شاخص زایمان طبیعی در طرح تحول نظام سلامت، شناسایی عوامل فردی و اجتماعی موثر بر این شاخص، ضروری است. بنابراین هدف پژوهش حاضر، تعیین عوامل موثر بر قصد انتخاب زایمان طبیعی بر مبنای سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده در زنان باردار شکم اول شهر نیشابور بود.ابزار و روش ها: مطالعه مقطعی حاضر از نوع توصیفی تحلیلی در سال 1397 روی 340 مادر باردار 3518 سال شکم اول مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامت شهری نیشابور انجام شد. نمونه گیری به روش خوشه ای چندمرحله ای صورت گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه ای شامل بخش اطلاعات دموگرافیک و بخش محقق ساخته مبتنی بر سازه های مستقیم و غیرمستقیم تئوری رفتار برنامه ریزی شده بود. تحلیل داده ها در نرم افزار spss 17 و توسط آزمون های کروسکال والیس، ضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون خطی چندگانه انجام شد.یافته ها: 44.6% شرکت کنندگان قصد انجام زایمان به روش سزارین، 38.3% زایمان طبیعی و 17.0% مادران باردار در مورد قصد نوع زایمان نظری نداشتند. چهار سازه کنترل رفتاری درک شده (0.224= β)، نگرش (0.199= β)، ارزشیابی پیامد (0.180= β) و باورهای هنجاری (0.159= β)، به ترتیب بیشترین میزان قدرت پیشگویی کنندگی مثبت و معنی دار قصد رفتاری برای انجام زایمان طبیعی را داشتند (0.001=p). سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده روی هم 28.7% واریانس قصد رفتاری برای انجام زایمان طبیعی در زنان باردار را پیشگویی می کردند.نتیجه گیری: تئوری رفتار برنامه ریزی شده برای شناسایی عوامل تاثیرگذار بر قصد انجام زایمان طبیعی و همچنین به منظور طراحی و اجرای مداخلات آموزشی با هدف ترویج زایمان طبیعی مناسب و مفید است.

Factors Affecting the Intention to Choose the Natural vaginal delivery based on the Theory of Planned Behavior among Primigravidae

Aims: In the recent years, with regard to the uncontrolled growth of cesarean section (Csection) and the emphasis on increasing the indicator of Natural vaginal delivery (NVD) in Iran's Health System Transformation Plan, identifying the individual and social factors affecting this indicator have been necessary. Therefore, the aim of the present study was to determine the effective factors with the intention of choosing NVD based on the theory of planned behavior among primigravidae in Neyshabour city.Instruments Methods: This crosssectional study is descriptiveanalytical research. It was done on 340 primigravidae with the age of 1835 years old women referred to comprehensive urban health care centers of Neyshabour city, in 2018. Sampling was done by the multistage cluster sampling method. The information gathering tool included two parts. The first part of the study was demographic information and the second part was a researchermade questionnaire based on direct and indirect constructs of the theory of planned behavior. Data were analyzed by SPSS 17 software using KruskalWallis, Spearman correlation coefficient and multiple linear regression tests.Findings: 44.6% of the participants had the intention of performing Csection, 38.3% NVD, and 17.0% had no comment regarding the type of delivery intention. Four constructs; perceived behavioral control ( β=0.224), attitude ( β=0.199) and evaluation of behavioral outcomes ( β=0.180), and normative beliefs ( β=0.159) showed the highest positive and significant predictive value for NVD, respectively (p=0.001). The constructs of planned theory of behavior predicted 28.7% of the variance of NVD in pregnant women.Conclusion: The theory of planned behavior is suitable and useful for identifying the factors influencing the intention to perform NVD as well as designing and implementing educational interventions aimed at promoting NVD.