بررسی فضاهای تهی مسجد شیخ لطف الله
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
ظفری نایینی سهیلا ,ظفری نایینی سپیده
|
|
منبع
|
نگارينه هنر اسلامي - 1393 - دوره : 1 - شماره : 2 - صفحه:70 -82
|
|
چکیده
|
امروزه معماران در طراحی بناها بیش از هر چیز به جنبه‌های مادی و کمی فضاها توجه دارند و فارغ از کاربردهای معنوی و کمیت‌های موجود در معماری اصیل ایرانی هستند، فضای تهی یکی از این جنبه ناشناخته در معماری و برگرفته از عرفان اسلامی و ایرانی است. در عرفان معنای تهی‌بودگی دست‌یابی به معرفتی خاص، که انسان توسط آن می‌تواند به شناخت خویشتن و خداوند در درون خود رسیده که نتیجه آن «فنافی الله» و یگانگی با خداوند است. برای ایجاد فضاهای تهی در بناهای مذهبی به ویژه مساجد از راهکارهای گوناگون از جمله سرشاری نقوش، نور و سایه، تاریکی و ساختار ورودی بنا استفاده شده که انسان با قرارگیری در آن از خویشتن خالی و آمادگی حضور با مقام قدسی خداوندی را می‌یابد. در این پژوهش از طریق مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای با رویکردی عرفانی برگرفته از نظریات سنت‌گرایان و روش کیفی به چیستی فضای تهی و یافتن آن در مسجد شیخ لطف الله و کاربردش پرداخته شده است. نتایج نشان می‌دهد، نقوش و فضاها همگی حول محور مرکزی گنبد شکل گرفته و ارکان آن در حال چرخشی دایره‌وار ـ نمادی از بی‌نهایت، بی‌کرانگی و خلا ـ است و این فضاها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که آدمی را ابتدا در حال قبض و سپس بسط قرار می‌دهد.
|
|
کلیدواژه
|
معماری، عرفان، فضای تهی، سنت‌گرایان، مسجد شیخ لطف الله
|
|
آدرس
|
دانشگاه هنر اصفهان, ایران, دانشگاه هنر اصفهان, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
sepideh.zafary@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|