تحلیل نگارۀ «مجلس همایون و اکبر» از مجموعۀ مُرقع گلشن با تاکید بر انواع حضورِ هنرمند در اثر

در فرآیند شکل دادن به یک اثر هنری، هنرمند، یا خود را مکلف به اصول سبکی و مکتبیِ خاصی می داند، یا پا را از آن فراتر می نهد و خود پایه های سبک دیگری را بنا می گذارد. در این میان در آثاری که رمزگان سبکی و مکتبی، حضور پررنگی را داشته باشند، مجال برای حضور رمزگان شخصی هنرمند، یا به نوعی حضورِ مولف اثر، کمتر فراهم می گردد. نگارگری ایرانی از جمله هنرهایی است که به خاطر حضور سنگینِ قواعد سبکی و مکتبی، حضور مولف در آن با چالش ها و محدودیت های بسیاری مواجه است؛ اما به نظر می رسد در بسترهایی که نگارگران ایرانی توانسته اند تا حدودی خود را از این قیود برهانند، گونه هایی از حضور این رمزگان شخصی را نیز رواج داده اند. یکی از این بسترها، مکتب موسم به «هند و ایرانی» است که پایه های آن توسط هنرمندان ایرانی در سرزمین هندوستان بنا گردید. این پژوهش به تحلیل سبکی و موضوعیِ نگارۀ «مجلس همایون و اکبر» از این مکتب می پردازد. اساس پژوهش بر این فرض استوار بوده که این اثر نمونه ای متمایز به لحاظ بکارگیری شکل های متفاوت حضور هنرمند در یک نگارگری شرقی می باشد؛ لذا سوال اصلی را می توان اینگونه مطرح نمود که:  انواع  مختلف حضورِ هنرمند در نگارۀ «مجلس همایون و اکبر» چگونه است؟ روش پژوهش توصیفی تحلیلی است که در فرآیند آن لایه های سبکی، نوشتاری و مضمونی نگاره مورد مطالعه قرار می گیرد. نتایج پژوهش نشان می دهد که وفاداری سبکیِ هنرمند اثر به سنتِ ایرانی مکتب تبریز به ویژه تحرک و پویاییِ پیکره ها و نوع ترکیب بندیِ نگاره های بهزاد، ثبتِ رقم هنرمند در کتیبۀ نگاره و نیز در متن خود اثر، از نمونه رمزگان شخصی هنرمند در اثرِ مورد مطالعه است. همچنین در اینجا و در پدیده ای بسیار کم سابقه در هنر مشرق زمین، شاهد حضور تصویریِ خودِ هنرمند در نگاره و نیز بازنمودِ تصویری از کل نگاره در اثر می باشیم، که این شکل های حضور هنرمند علاوه بر این که مهم ترین شکل حضور مولف در اثر مورد بحث بوده، مجلس همایون و اکبر را به اثری متمایز بدل می سازد

Analysis of the Painting “Humayun and Akbar Meeting with emphasizing on the Varieties of the Artist’s Presence in the Artwork

In the process of producing the artworks, the artist either considers himself/herself bound by certain stylistic and scholastic principles, or goes beyond it and lays the foundations of another style. Meanwhile, in works where stylistic and scholastic codes have a strong presence, there is less opportunity for the presence of the artist’s personal codes. Iranian painting is one of the arts that due to the heavy presence of stylistic and scholastic rules, the presence of the author in it faces many challenges and limitations. But it seems that in the contexts in which Iranian painters have been able to free themselves to some extent from these restrictions, some forms of the presence of these personal codes have also spread. One of these contexts is the &Indo-Iranian& school, which was founded by Iranian artists in India. This research deals with the stylistic and thematic analysis of the painting “Humayun and Akbar Meeting” which belongs to Indo-Iranian school. The research is based on the assumption that this work is a distinctive example in terms of using different forms of artist presence in an oriental painting. Therefore, the main question is what are the different types of the artist’s presence in the “Humayun and Akbar Meeting” painting? The research method was descriptive-analytical in the process of which the stylistic, written and thematic layers of the image were studied. The results show that the artist’s stylistic loyalty to the Iranian tradition of Tabriz school, especially the mobility and dynamics of the figures and the type of composition of Behzad’s paintings, recording the artist’s figure in the inscription and in the text itself, is an example of the artist’s personal codes in the work. Also here and in a very rare phenomenon in the oriental art, we see the visual presence of the artist himself in the painting and also the representation of the image of the whole painting in the work, which in addition to being the most important form of the author’s presence in the work, makes the “Humayun and Akbar Meeting” a distinct artwork.This research deals with the stylistic and thematic analysis of the painting of “Majles-e Homāyoun va Akbar& of this school. The research is based on the assumption that this work is a distinctive example in terms of using different forms of the artist’s presence in an Oriental painting. The main question can be posed like this; what are the different types of the artist’s presence in the &Majles-e Homāyoun Akbar& painting? The research method is descriptive-analytical in which the stylistic, written and thematic layers of the image are studied. The results show that the artist’s stylistic loyalty to the Iranian tradition of Tabriz school, especially the movement and dynamics of the figures and the type of composition of Behzad’s paintings, recording the artist’s figure in the inscription and also in the text of the work itself, are examples of personal artist codes in the work under study. In very rare phenomena in Oriental art, we see the visual presence of the artist himself in the painting and also the representation of the image of the whole painting in the work. These forms of the artist’s presence, in addition to being the most important form of the author’s presence in the work and turning “Majles-e Homāyoun and Akbar& into a distinct work, .