فهم وتحلیل روایات تاویل آیه «کهیعص» به واقعه کربلا

از جمله آیات متشابه قرآن کریم، آیات فواتح برخی سور، معروف به حروف مقطعه هستند. یکی از آن ها، آیه ی «کهیعص» در ابتدای سوره مبارکه مریم است. در برخی احادیث مندرج در کتب روایی امامیه، پیرامون این آیه، تاویلی ارائه شده است که آن را با امام حسین (ع) و حادثه ی کربلا انطباق می دهد. پرسش اساسی این است که با عنایت به فهم این حدیث، این تاویل آیه تا چه حد مورد اعتماد است؟ در این مقاله تلاش شده است با بهره گیری از روش تحلیلی توصیفی به بررسی سندی و متنی روایت حاوی این تاویل از آیه پرداخته شود تا با فهم کل روایت، مقایسه ای با مفاهیم بنیادین شیعه صورت پذیرد. بررسی ها نشان می دهد؛ با توجه به نقدهای جدّی سندی؛ عدم ذکر روایت در کتب روایی و تفسیری معتبر و حضور افراد مجهول، ضعیف، غالی و کذّاب در میان راویان و متنی؛ شش اشکال عمده به خصوص وارد ساختن نسبت های ناروا به امامَین عسکری (ع) و مهدی (عج)، ضعف شدید آن اثبات شده و در نتیجه به این تاویل از آیه نمی توان اعتماد نمود.