تعامل حدیثی تفسیر تسنیم با روایات اهل سنت

حدیث، یکی از منابع اصلی تعالیم اسلام محسوب می‌گردد. مفسران نیز بسان فقیهان و متکلمان می‌کوشند تا با استمداد از این منبع ارزنده، فهمی اصیل از آیات قرآن فراهم نمایند. هرچند اغلب آنان در استفاده از حدیث هم‌داستانند، اما در برخی از جزئیات مانند مراجعه به منابع حدیثی فرقه‌های دیگر با هم اختلاف دارند. نوشتار پیش رو که با روش توصیفی تحلیلی سامان یافته، می‌کوشد تا کیفیت تعامل تفسیر تسنیم با روایات اهل سنت را به بحث نشیند. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد که استاد جوادی آملی بهره‌گیری از روایات نقل شده در منابع روایی اهل‌سنت را جایز دانسته و برای این امر جایگاه ویژه‌ای قائل است. یک‌سوی تعامل او با احادیث اهل سنت، نقد و ارزیابی آن‌ها با معیارهای معتبری مانند هماهنگی با قرآن، روایات صحیح و عقل است و سوی دیگر این تعامل، به‌کارگیری مفاد روایات آنان در تفسیر آیات و تحکیم مفاد روایات شیعی است. تعامل با روایت اهل سنت با این وسعت در تفاسیر قبلی و حتی المیزان دیده نمی‌شود. بررسی این موضوع در تفسیر تسنیم، به عنوان تفسیر مطرح و معاصر شیعی می‌تواند راه‌کارهای جدیدی را پیش روی محققان علوم قرآنی و حدیثی قرار دهد. همچنین نتیجه این پژوهش در حوزه مطالعات تفسیری، فقه‌الحدیثی و نیز تقریب مذاهب قابل تامل و استناد است.

The Interaction of Hadith of Tasneem Exegesis with Sunni Narrations

Hadith is one of the main sources of Islamic teachings. The commentators like the jurists and theologians، try to provide a genuine understanding of the verses of the Qur›an with the help of this valuable source. Although most of them are unanimous in the use of hadith، they differ in some details، such as referring to the hadith sources of other sects. The present study which is designed in a descriptiveanalytic method tries to discuss the manner of Tasneem exegesis` interaction with Sunni narrations. Result of the research shows that Ayatollah Javadi Amoli considers the use of narrations quoted in Sunni hadith sources as permissible and gives a special place for this، In a way that his interaction is with Sunni hadiths، their critique and evaluation with reliable criteria such as coordination with the Holy Qur›an، authentic narrations and reason، and on the other hand، this interaction is to use the contents of their narrations in interpreting verses and consolidating the contents of Shiite narrations; This is not something that can be seen with such extent in previous interpretations and even in alMizan. Examining this issue in Tasneem›s exegesis، as a prominent and contemporary Shiite commentary، can present new strategies to the scholars of Qur`anic and hadith sciences. Also، the result of this research can be considered and cited in the field of interpretive studies، Figh alhadith (apprehension of hadith)، and approximation of religions.