گونه ‏شناسی تدبّر در قرآن، در احادیث معصومین (ع)

در میان احادیث معتبر تفسیری – که اغلب از مقام عصمت و امامت معصومین (ع) متاثرند – مواردی مشاهده می‏ شود که در آن‌ها پیامبراکرم (ص) و ائمه هدی (ع)، نه لزوماً با اتّکا به مقام عصمت و علم شخصی خود، بلکه با دقت و تدبّر در واژگان قرآن و استناد به آن‌ها، به برداشت‏ های لطیفی نایل شده‏ اند و این قبیل برداشت‏ ها را از پیروان خود نیز انتظار داشته‏ و گاه، آنان را با عبارات سوالی تعجبی مانند: «اما تَقرَا هذِه الآیَه...؟! اما قَراتَ...؟! اما قَرَاتَ هذه الآیه؟! اما سَمِعتَ اللهَ یَقوُل؟!» و ... بابت نداشتن این قبیل برداشت‏ها از قرآن، مورد استفهام و احیاناً بازخواست قرار داده‏اند. بازشناسی گونه‌هایی از این احادیث – که در واقع، مصادیقی از «تدبّر» معصومین (ع) در قرآن می‏ باشند و نه تفسیر و تاویل – از آن‌جا که روش‏ ها و الگوهای شایسته‏ ای را در اختیار علاقمندان به تدبّر در قرآن قرار می‏دهد، بسیار حائز اهمیت است. مقاله حاضر، با روش اکتشافی تحلیلی و با جستجو در تفاسیر روایی، در پی پاسخ به این سوال است که چه گونه‏‌هایی از تدبّر در قرآن را می‏توان در لابلای احادیث تفسیری معصومین بازشناسی و بسان روش‏ ها و الگوهای تدبّر معرفی کرد. گونه‏ های بازیابی شده عبارتند از: نکته‏‏‏‏‏ یابی از تقدیم‏ و ‏تاخیر کلمات؛ توجه به آیات پسین به منظور دستیابی به معانی واژگان؛ نکته‏‏‏‏‏ یابی از ساختار زبانی واژه ‏ها؛ تبیین آیات با یکدیگر؛ تدبّر در پرتو مخاطبه با قرآن؛ تدبّر‏ در قالب دعا و ....

Typology of Deduction on the Qur’an Based on Traditions of the Infallibles Ones

Among the Interpretive narrations  which are often influenced by the status of infallibility and Imamate are those in which, Infallibles (Ma’soumin) not necessarily relying on their status of infallibility and personal knowledge, Rather, accuracy in the words and phrases of the Qur’an has led them to the delicate and subtle understandings and points, as well as they were expect this types of deductions from their followers and sometimes with questionsurprise expressions such as: “Have you not read this verse? Have you not heard this verse? Have you not heard what God says?” reprimanded and interrogated them. In this kind of traditions, most of the points that the infallible Imams derive from the verses are not points that they necessarily have to devote to themselves, but others can reach them in the light of deduction in the Qur’an. Contrary to their interpretations, which were influenced by the source of the Imamate and others can not reach them. The present article attempts through a descriptiveanalytical approach that recognizes various types of such traditions within the context of Shi’a narrative commentaries and makes them suitable examples and models for who are interested in deduction in the Quran. Some of the variant types of this group of traditions are: pay attention to earlier and later words and phrases; pay attention to context of verses in order to reach vocabulary meanings; pay attention to Linguistic structure of words and phrases; Referring verses to one another; deduction in the Quran in the form of prayer, etc.