تحلیل سندی و محتوایی حدیث «قُولُوا فینا ما شِئتُم ...» با رویکردی به نفی غلو از ساحت اهل بیت(ع)

از جمله آسیب‌های حدیثی، انتشار تقطیع یافته یا برداشت‌های ناصحیح از روایات اهل بیت (ع) درباره خصوصیات و فضایل ایشان است که در برخی از موارد، به عقاید غالیانه منتهی می‌گردد. پژوهش حاضر، بر اساس روش «تحلیل محتوا» به بررسی سندی و دلالی حدیث «قُولُوا فینا ما شِئتُم ...»؛ «درباره ما (اهل بیت (ع)) هرچه می‌خواهید بگویید...» می‌پردازد که بر اساس برخی از تعابیر، موهم غلو است. بدین‌رو پژوهش حاضر درصدد است به پرسش‌های ذیل پاسخ گوید: آیا این حدیث در منابع معتبر شیعی یا اهل سنت نقل شده است؟ فضای صدور و انواع گونه‌های نقل شده‌ی این روایت، چگونه است؟ تحلیل وثاقت راویان حدیث بر اساس منابع رجالی، چه اطلاعاتی را در خصوص کیفیت اسناد حدیث به دست می‌دهد؟ منظور از خارج از تصوّر بودنِ فضیلت‌های امامان (ع) در این روایت چیست؟ آیا می‌توان هرگونه فضیلتی را به اهل بیت (ع) منتسب نمود؟ چگونه می‌توان بر اساس این حدیث، رابطه‌ی بندگی امامان (ع) را در برابر خداوند تبیین کرد؟ رویکرد روایت مذکور به ادّعای در نظر گرفتن مقام نبوّت برای امامان (ع) چیست؟ بر اساس برونداد این پژوهش، حدیث مذکور در کتاب «الخصال» تالیف صدوق، دارای سندی صحیح و راویان ثقه بوده و محتوای آن نیز در راستای نفی هرگونه غلو از ساحت اهل بیت (ع)، قابل تبیین است.

Documentary and Textual Analysis of Hadith " Tell Us What You Like ..." Emphasizing on Rejecting the Exaggeration Beliefs towards Ahl alBayt

One of the damages done to Hadith is the manipulated publication or incorrect interpretations of the traditions of Ahl alBayt about their qualities and virtues that lead to exaggerated beliefs in some cases. The present study conducts a documentary and implicational analysis of the hadith known as, "you can attribute any good quality to us (Ahl alBayt) after considering us only as the servants of God", that gives the illusion of exaggeration according to some interpretations. Hence, the present study seeks to answer the following questions: Has this hadith been narrated by valid sources of tradition of both Sunni and Shia? How was the issuance atmosphere of this tradition? How were different narrated types of this tradition? What information does the analysis of reliability of Hadith narrators according to the sources of Rijal knowledge gives us about the quality of the obtained hadith documents? What does the phrase "inconceivability of the virtues of Shia Imams" mentioned in this tradition, mean? Is it possible to attribute all virtues to Ahl alBayt? How could we explain the relationships of Shia Imams with God as God’s servants? What is the approach of the mentioned tradition to the consideration of Shia Imams as prophets? According to the result of the present study, the mentioned hadith written in Al Khisal, compiled by Sadooq, is an authentic hadith in terms of document and chain of reliable narrators, and the content of the hadith tends to deny any exaggeration from the sacred realm of Ahl alBayt.