کاربرد نظریه اقتصاد صنعتی در شناخت بازار تسلیحات

صادرات به لحاظ اقتصادی حائز اهمیت به سزایی است به گونه ای که بسیاری آن را موتور محرکه رشد و توسعه اقتصادی می دانند. در این میان صادرات تسلیحات به دلیل ارزش افزوده ی بالا و قرارگیری در زمره ی تولیدات دانش بنیان، از وجوه مختلفی مورد توجه قرار گرفته است. مستقل از انگیزه ی آن، شناخت بازار تسلیحات به مانند هر بازار دیگری، مقدمه ورود به تجارت بین المللی این محصولات است. نظریه اقتصاد صنعتی به کمک شاخص های متعدد به دنبال ارائه تکنیک هایی برای شناخت بازارهاست، که البته اجرای دقیق آنها در حوزه ی تسلیحات مستلزم دسترسی به داده های کمیاب این حوزه است. در این مقاله ضمن مرور ادبیات مربوطه و بررسی اجمالی روند تجارت تسلیحات و ساختار بازار آن، نسبت تمرکز در بازار تسلیحات محاسبه می گردد. پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت کاربردی و به لحاظ روش کمّی است و از ابزار شاخص هیرفیندالهیرشمن و شاخص نسبت تمرکز n بنگاه برای ارزیابی ساختار بازار استفاده می‌نماید. نتایج حاصله نشان دهنده ساختار رقابتی در سطح بنگاهی و انحصار چند جانبه در سطح کشورها در بازار تسلیحات است که با توجه به غلبه سیاست های امنیت ملی کشورها بر راهبری صنایع و بنگاه های تسلیحاتی آنها، در تعیین استراتژی ملّی صادرات تسلیحات، باید انحصار چند جانبه ملاک عمل قرار گیرد.

Application of Industrial Economics Theory in Arms Market Evaluation

Export is economically important, so that many consider it as an engine for economic growth and development. Meanwhile, due to high added value and placing among knowledge based products, arms export is taken into consideration from different aspects. Whatever the motivation is, evaluation of arms market, like any other one, is the introduction to the international trade of these products. The Industrial Economics Theory, with the use of several indexes, seeks to provide techniques for markets evaluation; which of course requires access to the scarce data of the issue, to be fulfilled accurately. In this paper, while reviewing relevant literature and an overview of the arms trade process the variations of the market, the concentration ratio of the weaponry market is calculated. The research is practical and quantitative and uses HerfindahlHirschman and n firm Concentration Ratio indexes for market structure assessment. The results indicate a competitive structure at corporate level and an oligopoly structure at state level in the arms market; where, due to the dominance of national security policies of states on industries and corporations producing arms, oligopoly status should be taken into account as the criterion for further action.