راهبردهای مواجهه فرهنگی با فتنه از منظر نهج‏ البلاغه

از روش‏های مورد استفاده جبهه استکبار جهت نفوذ، تضعیف و براندازی حکو‏مت‏ها خصو‏صاً در جوامع اسلامی، برپایی فتنه در میان امت اسلام است که به‌طور خاص با بهره‏گیری از عناصر غفلت‏زده یا مغرض داخلی درصدد رسیدن به اهداف خود می‏باشند. از این‌رو درک ماهیت، عوامل، آثار و روش‏های برخورد با فتنه برای برون رفت از آسیب‏های آن، بسیار مهم است. نهج‏البلاغه به‌عنوان انعکاسی از شیوه‏های رفتاری امام علی (علیه‌السلام) در مهار انواع فتنه در دوران حکومت آن حضرت به‌عنوان منبعی غنی می‏تواند محققان را در این عرصه یاری نماید. به ویژه آن‌که اگر بخواهیم بدون برخورد نظامی و بکارگیری روش‏های سخت و اعمال هزینه‏های زیاد، انواع فتنه را در جامعه سامان بخشیم، می‏بایست از راهبردهایی که آن حضرت برای مهار فتنه از این منظر به‌کار برده‏اند، بهره جوییم. بدین‌منظور در پژوهش حاضر از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد تحلیل محتوای عرفی با رهیافت استقرائی بهره گرفته شده است که پس از استخراج مقوله‏ها از داده‏ها و تحلیل آن‌ها، اهم راهبردهای مواجهه فرهنگی با فتنه‏ از منظر نهج‏البلاغه که دربردارنده جذب حداکثری و دفع حداقلی باشند، استخراج گردند. بر اساس یافته‌های پژوهش راهبردهای فرهنگی مواجهه با فتنه عبارتند از: رفق و مدارا، آگاه‌سازی، اعطاء حقوق، افشاگری، احتیاط، ملامت، ارعاب و قطع رابطه که هر کدام از این راهبردها با توجه به اقتضائات موجود، توسط امام علی(علیه‌السلام) به کارگیری شده‏اند.

Cultural encounter strategies with sedition from perspective of Nahjolbalaghah

The methods used by the arrogant front to infiltrate, undermine and overthrow the governments, especially in Muslim societies, are the stimulation of intrigue or sedition among them that, in particular, are using their internal ignorant or intrusive elements to achieve their goals, so comprehension of the nature, factors, works and the ways for dealing with the sedition is critical to get rid of it. Nahj alBalaghah as a reflection of Imam Ali's behavioral practices in order to control all kinds of intrigue during his reign is considered as a precious source which can help the researchers in this field, particularly if we want to organize different kinds of sedition in the society without military confrontation, hard methods and high expenditures. We should utilize Imam s experience for controlling the intrigue. For this purpose, we used qualitative content analysis methods with the common content analysis approach and under inductive approach. After extracting the categories from the data and analyzing them, the most important strategies for cultural encounter with the sedition from the perspective of Nahj alBalaghah, which includes maximum absorption and minimal elimination, are: moderateness and tolerance, awareness, the granting of rights, disclosure, precaution, blame, intimidation and relation interruption that Each of these strategies, according to the existing requirements, has been applied by Imam Ali.