نگرش سیستمی در تدوین راهبردهای بازمهندسی ساختار نظام اداری کشور

نظام اداری، موضوعی چند بعدی است که ساختار یکی از مهم‌ترین ابعاد آن محسوب می‌گردد. سیاست‌های کلی نظام اداری ابلاغی مقام معظم رهبری (مد‌ظله‌العالی)، مولفه‌های اساسی نظام مطلوب اداری را ارائه نموده است. هدف اصلی این مقاله شناسایی مناسب‌ترین راهبرد برای بازمهندسی ساختار نظام اداری با توجه به نیروهای کلیدی موثر در شکل‌گیری تفکر سیستمی در این راهبردها است. تحقیق به جهت هدف کاربردی و به جهت روش توصیفی – پیمایشی است. خبرگان تحقیق متشکل از 49 نفر از نمایندگان مرتبط مجلس شورای اسلامی، اعضای هیات‌علمی مرتبط با حوزه مدیریت دولتی و مدیران ارشد دولتی بوده است. ابزار اصلی تحقیق پرسش‌نامه بوده که اعتبار آن با محاسبه نرخ تنیدگی و پایایی آن با نظر خبرگان تائید شده است. با تجزیه و تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید نظام اداری، سه راهبرد ارائه و اولویت‌بندی تقدم راهبردهای سه‌گانه ارائه گردید. به‌منظور شناسایی اولویت این راهبردها از لحاظ تبیین نیروهای کلیدی تفکر سیستمی از تکنیک تحلیل سلسله‌‌مراتبی استفاده شد. برای این منظور هفت نیروی کلیدی پیشران و بازدارنده تفکر سیستمی در ساختار نظام اداری شناسایی و سپس در قالب مقایسه‌های زوجی، قابلیت راهبردها در تبیین این نیروها بررسی و سرانجام راهبرد مناسب مشخص گردید. نتایج حاکی از آن است که راهبرد پیشنهادی هم به‌جهت منطق مطالعات راهبردی و هم به‌جهت توان تبیین تفکر سیستمی از قابلیت بالایی برخوردار است. توانمندسازی منابع انسانی، پرهیز از تفکر بهینهسازی جزء نگر، عدم‌تعمیم تعلقات قشری و استفاده موثر از بسترِ نهادیِ معطوف به ساختار نظام اداری از جمله پیشنهادهای محققان برای موفقیت راهبرد بازمهندسی ساختار نظام اداری بوده است.