ارزیابی ساختار بازار جهانی سامانه‌های موشکی ضدزره و شناسایی دلایل پایین بودن جایگاه صنایع دفاعی ایران در صادرات این محصولات

امروزه تسلیحات مدرن، ازجمله سامانه‌های موشکی ضدزره در شمار محصولات دانش‌بنیانی هستند که نقش و سهم مهمی در جنگ‌های زمینی و تجارت جهانی دارند. هدف این تحقیق، شناخت و معرفی ساختار بازار سامانه‌های ضدزره، ترازیابی ایران در تولید این سامانه‌ها و شناخت دلایل عدم‌قرارگیری کشور در جایگاه مناسب جهانی صادرات این سامانه‌ها است. پژوهش نشان داد ازیک‌طرف حجم تجارت تسلیحات و سامانه‌های ضدزره در جهان در حال افزایش بوده و از سوی دیگر ساختار بازار آن به سمت رقابت ناقص در حال تغییر است. اندازه عددی شاخص هرفیندال-هیرشمن محاسبه‌شده برای بازار این سامانه‌ها برابر 4834 است که نشان می‌دهد، بازار محصول موردنظر یک بازار رقابت چندجانبه است. مطالعات ترازیابی که با استفاده از روش «اولویت‌بندی ترجیحی بر اساس مشابهت با راه‌حل ایده‌آل» انجام پذیرفت نیز اذعان داشت که صنعت دفاعی ایران به لحاظ کلی رتبه سوم و به لحاظ فناوری رتبه هشتم جهانی را بین صاحبان فن‌آوری و تولیدکنندگان سامانه‌های موشکی ضدزره‌دار است. درحالی‌که صنعت دفاعی ایران جایگاه برجسته‌ای را در بین صادرکنندگان این محصول ندارد؛ بنابراین شناخت دلایل (عوامل) عدم‌قرارگیری در جایگاه مناسب بین‌المللی دغدغه‌ی اصلی این پژوهش به‌شمار می‌روند. روش تحقیق به‌کاررفته از منظر هدف، کاربردی و به لحاظ نوع، توصیفی و گردآوری اطلاعات به‌صورت کمّی و ابزار آن پرسشنامه بوده است. بر اساس نظرات خبرگان و پس از نرمال کردن پاسخ‌ها مشخص شد که عواملی نظیر تحریم فروش سلاح، ضعف در بازاریابی و ضعف در شناخت ساختار بازار تسلیحات بیشترین وزن را در میان عوامل موثر بر عدم‌قرارگیری کشور در جایگاه مناسب، دارند.