بررسی جایگاه گردشگری مذهبی مشهد در اسناد فرادستی شهری

با توجه به موقعیت و وضعیت شهر مشهد وجود طرح و برنامه یکپارچه، یک کلان پروژه با چشم‌انداز واحد برای توسعه این شهر و توجه به مهم‌ترین عنصر توسعه این شهر، یعنی گردشگری مذهبی امری ضروری به نظر می‌رسد. بنابراین پژوهش حاضر به دنبال بررسی و ارزیابی عوامل تاثیرگذار بر جایگاه و وضعیت گردشگری مذهبی در اسناد فرادستی شامل کلیه برنامه‌ها و اسناد فرادستی و طرح‌های توسعه‌ای در سطح ملی، منطقه‌ای و محلی از سال 1327 تا 1398 که در ارتباط با زیارت و گردشگری مشهد در طی این سال‌ها تهیه‌شده است، می‌باشد. پژوهش حاضر، از نظر هدف کاربردی و بنا بر ماهیت تحقیق از روش توصیفی – تحلیلی استفاده‌شده است. روش گردآوری اطلاعات به کمک تکمیل پرسشنامه توسط کارشناسان و صاحب‌نظران بوده است. جامعه آماری در پژوهش حاضر، با توجه به تعیین سازمان‌های مرتبط با موضوع پژوهش، از هر سازمان 5 نفر از مدیران ارشد به‌عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شد که در مجموع تعداد 50 نفر انتخاب شدند و از روش نمونه‌گیری غیر احتمالی سهمیه‌ای که تعداد نمونه‌ها از قبل مشخص و از متخصصین بودند استفاده شد. یافته‌های تحقیق در ارتباط با عوامل تاثیرگذار بر جایگاه گردشگری مذهبی مشهد در طرح‌های توسعه شهری نشان می‌دهد، متغیر عرصه مدیریت گردشگری با میانگین (3.96) بیشترین امتیاز را کسب کرده است و بعدازآن متغیرهای کالبدی-زیرساختی و اقتصادی با (3.74) میانگین بیشتری داشته‌اند. متغیر اجتماعی-فرهنگی نسبت به سه متغیر دیگر با میانگین 3.64 در رتبه آخر قرار داشته است. همچنین در مدل ساختاری تائید شده مشخص شد عرصه مدیریت گردشگری با ضریب 0.86 بیشترین تاثیر را بر توسعه گردشگری شهری مشهد داشته است.

study religious tourism position mashhad’s in major urban documents

considering the situation of mashhad city, the existence of an integrated plan and program, a large project with a single vision for the development of this city, and attention to the most important element of the development of this city, namely religious tourism, seems necessary. therefore, the present study seeks to investigate and evaluate the influential factors on religious tourism status in mashhad. in the present study, the descriptive-analytical method has been used in terms of applied purpose and according to the nature of the research. the data collection method was by completing a questionnaire by experts and experts. the statistical population in the present study, according to the determination of organizations related to the research subject, five senior managers from each organization were considered as a statistical sample, for which a total of 50 people were selected and a non-probabilistic sampling method. a quota with a pre-determined number of samples and experts was used. the study’s findings concerning the factors affecting religious tourism in mashhad show that the variable in the field of tourism management with an average (3.96) has the highest score. then the physical-infrastructural and economic variables have a higher average (3.74). the socio-cultural variable was in the last rank compared to the other three, with an average of 3.64. also, in the approved structural model, it was found that the field of tourism management, with a coefficient of 0.86, has had the greatest impact on the development of religious tourism in mashhad.