نقش گردشگری فرهنگی در احیاارزش‌های اجتماعی-فرهنگی بازار تاریخی تبریز

مجموعه‌های تاریخی شهرها به‌عنوان مکانی واجد ارزش‌های میراث فرهنگی، نمود هویت، تاریخ، اندیشه‌ها و نوع نگرش مردم در ادوار مختلف تاریخی می‌باشند. ارزش‌های منسوب به آن‌ها می‌توانند نقش عمده‌ای در جهت حفاظت و سرمایه‌گذاری در قالب گردشگری فرهنگی ایفا نمایند. ازاین‌روی مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش گردشگری فرهنگی در احیا ارزش‌های اجتماعی - فرهنگی بازار تاریخی تبریز برآمده تا گام موثری در راستای توسعه گردشگری فرهنگی در شهر تبریز بردارد. در جهت دستیابی به این هدف با تکیه‌بر رویکرد کیفی و مطالعه منابع مکتوب پیرامون سه محور راهبردی «حفاظت میراث معماری»، «نظام ارزشی میراث معماری»، و «گردشگری فرهنگی»؛ و همین‌طور انجام مصاحبه‌ای نیمه ساختاریافته با 4 گروه آماری اعم از کسبه و اهالی بازار، جهانگردان داخلی و خارجی، ساکنان تبریز و متخصصان مسلط به موضوع، نظرات آن‌ها پیرامون ارزش‌های اجتماعی - فرهنگی بازار، آسیب‌شناسی ارزش‌ها و راهبردهای احیای ارزش‌های آسیب‌دیده جمع‌آوری گردید. یافته‌های حاصل از مطالعه کتابخانه‌ای و پرسشگری میدانی با اتکاء بر رویکرد توصیفی - تحلیلی و روش کدگذاری و مقوله‌بندی در راستای پاسخ‌گویی به سوالات پژوهش موردبررسی و تحلیل واقع شدند. نتایج به‌دست‌آمده مبین آن است که با کاربست شیوه‌های حفاظتی مبتنی بر ارزش از جانب جامعه منتخب، می‌توان ضمن تضمین تداوم حیات و ایجاد زمینه‌های ماندگاری اثر، بستر جذب گردشگر و به‌تبع آن توسعه گردشگری فرهنگی را فراهم آورد. همچنین نتایج پژوهش گویای آن است که از بین عامل‌های موردنظر مربوط به اجتماعی عامل ساختار با ضریب مسیر 0.467 دارای بیشترین تاثیر است. از عامل‌های مربوط به فرهنگی عامل مذهب 0.455 دارای بیشترین ضریب مسیر است.

the role of cultural tourism in reviving socio-cultural values of tabriz historical market

the historical collections of cities as a place have cultural heritage values, identity, history, thoughts and attitudes of people in different historical periods. the values attributed to them can play a major role in the direction of protection and investment in the form of cultural tourism. therefore, the present study aims to investigate the role of cultural tourism in revitalizing the socio-cultural values of the historical market of tabriz to take an effective step towards the development of cultural tourism in the city of tabriz. to achieve this goal, relying on a qualitative approach and studying written sources around the three strategic axes of architectural heritage protection, architectural heritage value system, and cultural tourism; and also conducting a semi-structured interview with 4 statistical groups, including businesses and market residents, domestic and foreign tourists, residents of tabriz, and experts familiar with the subject, their opinions about the socio-cultural values of the market, damage an analysis of values and strategies for reviving damaged values were collected. the findings of the library study and field questioning were examined and analyzed by relying on the descriptive-analytical approach and the coding and categorization method to answer the research questions. the obtained results show that with the application of value-based conservation methods by the selected community, it is possible to ensure the continuity of life and create the grounds for the permanence of the work, to provide a basis for attracting tourists and, as a result, for the development of cultural tourism. also, the results of the research show that among the considered social factors, the structure factor has the most influence with a path coefficient of 0.467. among the factors related to culture, the religion factor has the highest path coefficient of 0.455.