شناسایی عوامل موثر بر میزان هزینه کرد گردشگری با تاکید بر چرخه زندگی خانوار

درک مناسب از الگوهای هزینه کرد گردشگران، این امکان را فراهم می‌سازد، تا سیاست‌گذاران، برنامه‌ریزان، بازاریابان و محققان بتوانند تعامل اقتصادی گردشگران با جامعه مقصد را موردبررسی قرار دهند. خانواده‌ها، بخش اصلی مصرف‌کنندگان محصولات گردشگری می‌باشند؛ لذا اهمیت دارد که ویژگی‌های مصرف خانوار و عوامل موثر بر آن درک و تبیین شود، تا سیاست‌های گردشگری و استراتژی‌های بازاریابی به‌خوبی اتخاذ شوند. سوال اساسی در این پژوهش این است که آیا میزان هزینه کرد خانوارهای ایرانی به ازای هر عضو خانوار حاضر در سفرهای داخلی، متاثر از مشخصه‌های اقتصادی، جمعیت شناختی، روان‌شناختی و مرتبط با سفر، دستخوش تغییرات قابل‌توجهی می‌باشد؛ و اینکه این عوامل، تا چه حدودی تعیین‌کننده میزان هزینه کرد می‌باشند؟ این پژوهش، با استفاده از یک رویکرد سیستماتیک در سطح خرد اقتصادی، به این سوال پاسخ داده و در راستای ترغیب دیگر محققان برای ورود به این موضوع تلاش می‌کند. داده‌های این پژوهش شامل مشخصه‌های اقتصادی، جمعیت شناختی و روان‌شناختی 628 خانوار ایرانی و اطلاعات مرتبط با آخرین سفر داخلی آن‌ها تا پایان سال 1398 و پیش از شیوع رسمی ویروس کرونا در ایران است. نتایج این پژوهش، نشان‌دهنده تاثیرپذیری میزان هزینه کرد خانوارها از شاخص‌های درآمد، سن، تحصیلات و نوع شغل سرپرست، تعداد فرزندان وابسته و مستقل، تعداد اعضای خانواده حاضر در سفر، استفاده از وسیله نقلیه شخصی و اقامت در خانه اقوام در طول سفر و اهمیت سفرهای تفریحی در سبد مصرفی خانوار می‌باشد. همچنین پس از مقایسه میزان هزینه کرد خانوارها در مراحل مختلف چرخه زندگی خانوار، مشخص شد که مراحل زوج بدون فرزند، مجرد، فاز سوم لانه کامل و والد مجرد، به ترتیب بیشترین میزان هزینه کرد گردشگری، و حداقل این میزان متعلق به خانوارهای بیوه می‌باشد. در انتها پیشنهادهایی در راستای افزایش گردش مالی و منتفع شدن هر چه بیشتر زنجیره تامین گردشگری در ایران ارائه گردید که می‌تواند راهنمای مناسبی جهت سیاست‌گذاری‌های آتی در گردشگری باشد.

identifying the factors affecting tourism expenditure with emphasis on the family life cycle

a proper understanding of tourists’ spending patterns makes it possible for policy makers, planners, marketers and researchers to examine the economic interaction of tourists with the destination community. families are the main consumers of tourism products; therefore, it is important to understand and explain the characteristics of household consumption and the factors affecting it, so that tourism policies and marketing strategies are well adopted. the basic question in this research is whether the amount of money spent by iranian households per household member on domestic trips undergoes significant changes due to economic, demographic, psychological and travel-related characteristics; and to what extent do these factors determine the cost? this research, using a systematic approach at the level of micro-economics, has answered this question and tries to encourage other researchers to enter this issue. the data of this research includes the economic, demographic and psychological characteristics of 628 iranian households and information related to their last domestic trip until the end of 2018 and before the official outbreak of the corona virus in iran. the results of this research show the influence of the amount of expenses of the households on the indicators of income, age, education and the type of occupation of the caretaker, the number of dependent and independent children, the number of family members on the trip, the use of a private vehicle and staying at relatives’ houses during the trip and the importance recreational trips are in the consumption basket of the household. also, after comparing the amount of expenditure of households in different stages of the household life cycle, it was found that the stages of couples without children, single, the third phase of full nest and single parent, respectively, have the highest amount of expenditure on tourism, and the least amount belongs to widowed households. . at the end, suggestions were presented in order to increase financial circulation and benefit as much as possible from the supply chain of tourism in iran, which can be a suitable guide for future policies in tourism.