ارزیابی موانع گردشگری پزشکی شهر تبریز

در سال‌های اخیر صنعت گردشگری به یکی از پردرآمدترین صنایع دنیا تبدیل‌شده و رقابت فشرده‌ای در بین بسیاری از کشورهای جهان برای جذب گردشگر به چشم می‌خورد.‌ دراین‌بین گردشگری پزشکی، به‌منزله یکی از شاخص‌های گردشگری سلامت، پدیده‌های رو به گسترش در قرن 21 است که یکی از سریع‌ترین توسعه‌ها را در بازار گردشگری دارد. همچنین دارای منافع اقتصادی و اجتماعی بالایی برای کشور و شهر مقصد می‌باشد. تبریز به‌عنوان شهر دانشگاهی و از قطب‌های آموزشی و تحقیقاتی کشور در علوم پزشکی می‌باشد و پذیرای گردشگران پزشکی از کشورهای منطقه است که در این صنعت با موانع و چالش‌هایی روبرو می‌باشد. روش تحقیق پژوهش حاضر، توصیفی_ تحلیلی و شیوه جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات اسنادی و میدانی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش را کارکنان اداره کل میراث فرهنگی و صنایع‌دستی استان آذربایجان شرقی، اساتید دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز و پزشکان و متخصصان مراکز درمانی دولتی و خصوصی شهر تبریز تشکیل می‌دهد که نمونه‌گیری جهت سنجش مدل، به‌صورت نمونه‌گیری تصادفی در دسترس انجام گرفت و در مدت سه هفته 73 پرسشنامه تکمیل گردید که از این تعداد 70 مورد برای استفاده مناسب بود؛ پایایی و روایی پرسشنامه‌ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید و به روش مدل‌سازی معادلات ساختاری با رویکرد کمترین مربعات جزئی (pls-sem) مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. متغیرهای مورد ارزیابی، موانع گردشگری پزشکی از جمع‌بندی مطالعات پیشین استخراج شد. نتایج تحقیق نشان داد موانع گردشگری پزشکی در تبریز با توجه به ضرایب مسیر متغیرها به ترتیب عبارت‌اند از: موانع زبان، ارتباطات و تبلیغات با ضریب مسیر 0/271 در رتبه اول بیشترین تاثیر را در عدم توسعه گردشگری پزشکی را دارد و بقیه به ترتیب موانع نیروی انسانی متخصص با ضریب مسیر 0/230، موانع سیاست‌گذاری، قانون‌گذاری و نظارت و ارزیابی با ضریب مسیر 0/205، موانع اقتصادی با ضریب مسیر 0/189، موانع امکانات و زیرساخت‌ها با ضریب مسیر 0/187 در رتبه‌های بعدی قرارگرفته‌اند. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد به‌جز متغیر موانع نیروی انسانی بقیه متغیرها به‌نوعی در عدم توسعه گردشگری پزشکی شهر تبریز نقش دارند.

assessment of medical tourism barriers in tabriz city

in recent years, the tourism industry has become one of the most lucrative industries in the world and there is intense competition among many countries to attract tourists. meanwhile, medical tourism, as one of the indicators of health tourism, is a growing phenomenon in the 21st century, which has one of the fastest developments in the tourism market. it also has high economic and social benefits for the destination country and city. tabriz is a university city and one of the educational and research hubs of the country in medical sciences and welcomes medical tourists from countries in the region that face obstacles and challenges in this industry. the research method of the present study is descriptive-analytical and the method of data collection is documentary and field information. the statistical population of this study consists of the staff of the general directorate of cultural heritage and handicrafts of east azerbaijan province, professors of the faculty of planning and environmental sciences of tabriz university and physicians and specialists of public and private medical centers in tabriz. in three weeks, 70 questionnaires were completed, of which 67 were suitable for use; the reliability and validity of the questionnaires were calculated using cronbach’s alpha coefficient and analyzed by structural equation modeling with partial least squares (pls-sem). the evaluated variables, barriers to medical tourism were extracted from the summary of previous studies. the results showed that the barriers to medical tourism in tabriz according to the path coefficients of the variables are: language, communication and advertising barriers with a path coefficient of 0.271 in the first place has the greatest impact on the lack of development of medical tourism and the rest respectively barriers to specialized manpower with a coefficient of 0.230, barriers to policy-making, legislation and monitoring and evaluation with a coefficient of 0.205, economic barriers with a coefficient of 0.189, barriers to facilities and infrastructure with a coefficient of 0.187 are in the next ranks. the results of this study show that except for the variable of manpower barriers, other variables have a role in the lack of development of medical tourism in tabriz.