اصـول اخلاقـی و تربیتـی برخورد بـا دشمنـان در سیـره‌ی امیـرمومنان(ع)

برخورد درست و اصولی با هر پدیده‎ای، نقش بسیار مهمی در رسیدن به اهداف از راه صحیح دارد. از جمله این پدیده‌ها، رفتار در برابر دشمنان است، که اگر طبق مبانی اخلاق و تربیت اسلامی صورت گیرد، یکی از عوامل موفقیت و اقتدار واقعی در میدان نبرد خواهد بود.‌ در مقابل، بی‌توجهی در این زمینه، گاه باعث ضررهای جبران‌ناپذیری می‌شود. اسلام، دین تعلیم و تربیت است. از دیدگاه این آیین، رسیدن به پیروزی، با هر وسیله‌ای پذیرفته شده نیست و تعهد به اخلاق، تنها راه کامیابی واقعی و رضایت الهی خواهد بود. سوال این است که چگونه باید با دشمنان برخورد کنیم تا به مطالبات بر حق خود برسیم؟ به عبارت دیگر، رعایت کدام اصول در برخورد با دشمنان، پیروزی  واقعی و رضایت الهی را به ارمغان خواهد آورد؟ پاسخ به این پرسش‌ها با تکیه بر سیره‌ی عملی امیرالمومنین علی(ع)، هدف این نوشتار است. از این روی، در این پژوهش به سبک مسئله محور و با روش تحقیق کتاب‎خآن‎های، سعی بر این است که به تحلیل اصول اخلاقی و تربیتی برخورد با دشمنان با توجه به سیره‌ی علوی پرداخته شود.

Ethics and educative principles of encountering enemies in Imam Ali’s (as) lifestyle

Appropriate and systematic dealing with each phenomenon is a key to approach target and goal. One of these phenomena is behaving with enemies. If it is done in accordance with ethical principles and Islamic education, it would be one of the successful factors and real power in the battle field; however, its ignorance would be resulted in irreparable harms. Islam is the religion of education. From this perspective, achieving victory by any means is not approved and following ethics is the only way for real victory and God consent. Nevertheless, the question is how the enemies should be treated to achieve the legitimate demands? Or in other words, what principles should be followed in dealing with enemies to bring real victory and God consent? The answers to these questions based on Imam Ali’s (as) practical lifestyle are the objectives of the present paper. Accordingly, an attempt was made to examine the ethics and educative principles of encountering enemies based on the Alavi’s lifestyle through problemoriented style and library research method.