تحلیل واژه‌گزینی قرآن در سوره مبارکه «لقمان» با رویکرد «غرض‌مندی سور» در گفتمان تدبر

تدبر و تفسیر قرآن مبتنی بر معانی مفردات قرآن می باشد و بررسی معنای مفردات، بنیادی ترین مرحله تدبر و تفسیر، شمرده می شود. از این رو، فهم معنای مفردات جایگاه زیرساختی در تدبر و تفسیر قرآن به خود اختصاص می دهد. واژه ها و مفردات قرآنی به جهت اشتمال بر توسعه معنایی دارای لایه های معنایی گوناگونی هستند که کشف آن ها در پی بررسی جامع و دقیق مفردات ممکن می شود. جهت بررسی دقیق مفردات، لازم است معنای لغوی، معنای استعمالی و مولفه های معنایی جستجو شود. جهت کشف معنای استعمالی و مولفه های معنایی، استفاده از غرض سوره ضروری به نظر می رسد. در این پژوهش، با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی، نخست غرض سوره رونمایی می شود و سپس چندی از واژه های مهم سوره در پرتو غرض سوره معنایابی می گردند. جستجوی معنای سه واژه «آیات»، «کتاب» و «حکیم» در مبارکه لقمان نشان می دهد که واژه اول به اصل مهم تربیتی «آیه بینی» اشاره دارد و واژه دوم بر مهمترین «مصدر تربیت» توجه می دهد و واژه سوم در پی بیان «هدفمندی تربیت» و «محکم بودن مصدر تربیت» می باشد.

analyzing the choice of words in the qur’an in the blessed surah luqman with the approach of the purpose of the surah in the discourse of tadabbor

abstract:one of the most famous rules of educational jurisprudence, which has always been the focus of many scholars, is the rule of “difficulty conditions and situation&. the basic provision of this rule is about the compliance of the duties is obligatory for the obligee as long as it does not cause hardship for them; otherwise, a simpler task is replaced and in some cases even the original task is removed from the responsibility of the obligee. “difficulty conditions and situations” have always been one of the serious obstacles on the path of educators in a general sense. therefore, the traces of this rule can be clearly seen in educational affairs as well. among the issues that are perhaps more important today than anything else after religious duties, is the education issue. the institution of  “difficulty conditions and situations& is one of the most important foundations in order to meet the conditions of the teacher to do his homework, which undoubtedly shows the importance and necessity of paying it in front of the eyes of the people of knowledge. keywords: “difficulty conditions and situations&,, educational principles, educational methods, education, teacher