گونه شناسی کلام اندیشه گرا در آیات قرآن کریم و پیامدهای آن در تربیت

نیروی اندیشه و تکلم دو فیض بزرگ خداوند تبارک به آدمی اندکه انسان راازحدحیوانی تاجانشینی خدابالا برده اند.با اندیشه ورزی میتوان پویش کلامی انسان را از لغزش گاه ها مصون داشت وآن رامساعدت نمودتابه حقیقت هستی(خدا و راه خدا )هدایت یابد.همانطورکه آدمی در جریان پر پیچ و خم زندگی در ابعاد گوناگون رشد می یابد، قدرت اندیشه ورزی و گفتار تحت تاثیر تعلیم و تربیت و محیط وی قرار می گیرد و براساس میزان رشد عقلی و اجتماعی ، ارتباط کلامی نیز از تعمیق و تعقل بیشتری بهره مند می گردد. تاباداشتن زبانی گویا، جهت ایجاد روشن بینی در اذهان جامعه و بیان حقائق با منطق قوی، سخن متین و عقلانیت کامل همراه با زینت عواطف انسانی و به کارگیری اخلاق با رویکرد اندیشه گرابه جهاد درمسیرتبیین کلامی بپردازدبنابراین در پژوهش حاضر، گونه های گوناگون گفتار تبیین نگر با رویکرد اندیشه گرا ، از جمله( گونه های کلامی آرام یا ملایم، مثالی و تشبیهی، امریِ عبرت آموز، نکوهشی یا عتاب آمیز، استلزامی، بی حاشیه، حکیمانه، شمرده یا منظم، عالمانه، استدلالی و پرسشگرانه، معین، استوار، باثبات، داستانی، آینده نگرانه) و پیامدهای تربیتی آن بر اساس محتوا، مضمون، مفهوم و سیاق آیات مربوط با استفاده از روش تحلیل مفهوم زبانی از متقن ترین و مستندترین کتاب الهی، قرآن کریم به دست آمد تا بنا برتاثیرشگفت انگیزگونه های متفاوت گفتارمربیان بر متربیان، و توجه ویژه در جهت انتخاب بهترین گونه گفتاری در بهترین جایگاه خود در مسیر تبیین حقائق و نهادینه سازی سعادت فردی و جمعی در آموزش و پرورش همگانی حرکت نمود

typology of thought-oriented speech in the verses of the holy quran and its consequences in education

thought and speech are two great graces bestowed by god upon humanity. these powers elevate humans from their animalistic nature to the position of god’s vicegerents. through thoughtful contemplation, one can safeguard their verbal expression from slips and guide it toward the truth (god and the path of god). as individuals navigate the complexities of life across various dimensions, their ability to think and communicate is influenced by education and their environment. depending on their intellectual and social growth, their verbal communication also deepens and becomes more rational. by possessing eloquent language, individuals can provide clear insights and instill them into the minds of people in society, express truths logically and strongly, and use a discourse that combines sound reasoning with emotional appeal, all while adhering to thought-oriented ethical principles so as to engage in an intellectual jihad i.e., a strong effort to clarify by means of discourse. accordingly, the present study investigated various types of explanatory and thought-oriented discourse including gentle or mild, exemplification and simile, imperative or reproaching, non-argumentative, wise, systematic or organized, scholarly, argumentative and inquisitive, definite, firm, and narrative discourse. these discourse genres were analyzed in terms of content, theme, concept, and context of the relevant verses of the most precise and well-documented divine book, the holy qur’an using a linguistic concept analysis method. the study aimed to explore the remarkable impact of different discourse genres used by educators on learners to strategically select the most appropriate genre for conveying facts and institutionalizing individual and collective prosperity in public education.keywords: the holy qur’an, discourse types, thought-oriented, education