راهکارهای تربیتِ شناختی قرآن برای ارتقاء «خودشفقتی»

خودشفقتی» یا شفقت بر خود، یک فضیلت اخلاقی بنیادین در ساحت ارتباط با خود است که در دو دهه‌ی اخیر مورد توجه روانشناسی مثبت‌گرا قرار گرفته و آثار متعددی را در جنبه‌های نظری و کاربردی آن پدید آورده است. از سوی دیگر، قرآن کریم آیات بسیاری در رابطه با ایجاد و ارتقاء این فضیلت دارد که تاکنون استخراج نشده و می‌تواند گام بلندی در توسعه و تعمیق مطالعات تربیتی موجود به شمار آید. روان‌شناسان رویکردهای درمانی و برنامه‌های آموزشی ویژه‌ای برای شفقت برخود مطرح نموده‌اند؛ لکن برنامه تربیتی قرآن، در سه ساحت شناخت، عاطفه و رفتار قابل جستجوست که مسئله‌ی این پژوهش، استخراج راهکارهای شناختی آن به مثابه لایه‌ی نخست از نظام تربیت قرآنی با روش تحلیلی و تفسیر موضوعی است. با بررسی آیات با محتوای خودشفقتی، شش راهکار تربیتِ شناختی به دست آمد که عبارتند از: توحید در ربوبیت و استعانت، باور به حکمت و عدالت الهی، معادباوری، اصلاح نگرش به دنیا و شناخت سنن الهی از جمله محافظت از صابران، همگانی بودن رنج، تکلیف به تناسب وسع و... این راهکارهای شناختی، دارای جامعیت، کمال و اطمینان‌بخشی بالایی هستند که به دلیل برخورداری از مبانی وحیانی، امتیاز ویژه‌ای نسبت به مکاتب بشری دارد.اینراهکارهای شناختی، نسبت به رویکردهای موجود روا نشناختی، از جامعیت،کال و اطمینا نبخشی بالاتری برخوردار هستند.

quranic cognitive training strategies to promote self-compassion

&self-compassion& or self-compassion is a fundamental moral virtue in the field of self-relationship that has been considered by positivist psychology in the last two decades and has produced numerous works in its theoretical and practical aspects. on the other hand, the holy quran has many verses related to the creation and promotion of this virtue that has not been extracted so far and can be considered as a big step in the development and deepening of existing educational studies. psychologists have developed therapeutic approaches and special training programs for self-compassion; however, the quranic educational program can be searched in three areas: cognition, emotion and behavior. the aim of this research is to extract its cognitive solutions as the first layer of the quranic educational system by analytical method and thematic interpretation. by examining verses with self-contained content, ten cognitive training strategies were obtained, which are: monotheism in lordship and help, verse attitude, rationalism, foresight, understanding the laws of existence, recognizing limitations, believing in valuation, recognizing obstacles and believing in the universality of suffering. . these cognitive strategies are more comprehensive, complete, and reassuring than existing psychological approaches.