تدوین مدل کیفی تردید حرفه ای حسابرسان:از دیدگاه شرکای موسسه های حسابرسی و مدیران جامعه حسابداران رسمی ایران

تردید حرفه‌ای یکی از نکات مهم در کیفیت حسابرسی است. محرک ها و موانع اعمال تردید حرفه‌ای متعددی در فرایند حسابرسی وجود دارد. ﻫﺪف اﺻﻠﯽ ایﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، تبیین محرک ها و موانع تاثیرگذار بر تردید حرفه‌ای ﺣﺴﺎﺑﺮﺳان و شناسایی پیامد های حاصل از آن ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از رویﮑﺮد مبتنی بر ﻧﻈﺮیه داده ﺑﻨﯿﺎد است، که می تواند به‌ عنوان یک جریانِ فعال و مستمر، موجب تقویت تردید حرفه‌ای و در نتیجه کیفیت حسابرسی شود. ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ از نوع پژوهش های ﮐﯿﻔﯽ است، لذا مصاحبه ژرف‌نگر و نیمه ساخت‌یافته ﺑﺎ 16 ﻧﻔﺮ از ﺷﺮﮐﺎی ﻣﺆسسه های ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﯽ و ﻣﺪیران ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺣﺴﺎﺑﺪاران رﺳﻤﯽ ایﺮان ﮐﻪ ﺑﺎ استفاده از رویکرد نمونه‌گیری هدفمند و با روش ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺑﺮﻓﯽ اﻧﺘﺨﺎب شده است، طی سال های 1397 و 1398 انجام شد. ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮی ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺷﺒﺎع ﻧﻈﺮی در اﻃﻼﻋﺎت ﮔﺮدآوری ﺷﺪه اداﻣﻪ یافت. برای به دست آوردن اعتبار و پایایی تحقیق از برخی از روشهایی که برای اعتباربخشی به مدل و نتایج تحقیق کیفی استفاده می شود، مانند: زاویه بندی(اجماع/مثلث‌سازی)، کنترل اعضا (بررسی توسط اعضا) و ارزیابی بر اساس 10 شاخص مقبولیت استراوس و کوربین، استفاده شد. سپس محرک ها و موانع اعمال تردید حرفه ای ﺣﺴﺎﺑﺮﺳان در قالب شرایط ﻋﻠّﯽ، شرایط زمینه ای و شرایط مداخله گر، تحلیل و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ الگوی پارادیمی فرآیند شکل گیری تردید حرفه ای حسابرسان، ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی حاصل از آن شامل پیامد های اثر بخش (ُبعد کنترلی و ُبعد اعتبار بخشی) و پیامد های رفتاری ( پاسخگویی و انضباط اقتصادی) ﺗﺪوین شده است.

Developing a qualitative model of auditors 'professional skepticism: A perspective of auditing partners and managers of Iranian Association of Certified Public Accountants

Professional skepticism (PS) is one of the key points in audit quality. There are several motivations and barriers to professional skepticism in the audit process. The purpose of this study is to make clear and to compile motivators and effective barriers on auditorschr('39') PS and to identify its consequences through grounded theory approach that can improve an active and continuous process of PS and thus the result is audit quality. This study is qualitative research. So an interview with 16 individuals, whom associate audit institute and the public managers of Iranian auditors which are chose through purposive sampling approach and Snow Ball approach in 2019. Sampling was continued until saturation of theory in the process of collecting data. To gain validity and reliability of the research, there are some methods used to validate the qualitative research and the model such as: consensus / triangulation, evaluation through members, evaluation based on 10 criteria of acceptability proposed by Strauss and Corbin. Then, the motivators and barriers of PS of auditors in caused situation, in obstacle condition and motivator situation was analyzed and through noticing the paradigmatic model of the process of auditorschr('39') PS formation its results include effective consequences (control aspect and Accreditation aspect) and behavioral consequences (economic discipline and response).