بررسی قصد هشداردهی حسابرسان مستقل درباره خطاکاری: کاربرد نظریه رفتار برنامه ریزی شده

رسوایی‌های اخیر مالی در سراسر دنیا و همچنین فسادهای‌ مالی رخ داده در ایران محققان را بر آن داشته که به دنبال یافتن راهی برای جلوگیری از رخداد مجدد چنین اتفاقاتی باشند. هشداردهی به عنوان یکی از مهم‌ترین مکانیزم‌های نظارتی در پیش‌گیری از به وجود آمدن فساد و رسوایی‌های مالی مطرح شده است. هشداردهی عبارتست از گزارش موارد خطاکاری به مقامات ذیصلاح. از این رو پژوهش حاضر به بررسی قصد هشداردهی درخصوص خطاکاری سازمانی با استفاده از نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده میان حسابرسان مستقل شاغل در موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی و سازمان حسابرسی پرداخته است. جهت نیل به این هدف تعداد 372 پرسشنامه در سال 1397 گردآوری و مورد آزمون قرار گرفت، همچنین برای آزمون فرضیات پژوهش از مدل‌سازی معادلات ساختاری (sem) استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که متغیرهای نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده شامل نگرش نسبت به هشداردهی، هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری درک شده بر روی قصد هشداردهی تاثیر مستقیم و معناداری دارند. لذا نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده، نظریه مناسبی جهت توضیح قصد هشداردهی میان حسابرسان مستقل می باشد.

Study of Whistleblowing Intention of Independent Auditors about misconduct: An Application of Theory of Planned Behavior

In response to recent financial scandals around the world and also financial corruptions in Iran, researchers have been looking for a way to prevent recurring such events. Whistleblowing is proposed as one of the most important monitoring mechanisms in preventing corruption and financial scandals. Whistleblowing means reporting misconduct to responsible authorities. Therefore, the present study aimed to investigate the Whistleblowing about organizational misconduct by using the Theory of Planned Behavior between independent auditors working in the audit institutions and Audit organization. To achieve this goal, 372 questionnaires were collected in 2018 and tested and also Structural Equation Modeling (SEM) was used to test the hypotheses of the research. The results of the research showed that the variables of the Theory of Planned Behavior include attitude toward Whistleblowing, subjective norms and perceived behavioral control have direct and significant influence on the Whistleblowing. Therefore, the Theory of Planned Behavior is a suitable theory for explaining the Whistleblowing in independent auditors.