تفاوت‌های فردی در توانایی‌های شناختی و سبک‌های عاطفی با توجه به گرایش‌های شخصیتی صبحگاهی و شامگاهی

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی ابعاد توانایی های شناختی و سبک های عاطفی سازگاری، پنهان کاری و تحمل بر اساس تفاوت های فردی در گرایش های صبحگاهی و شامگاهی بود. روش : به همین منظور 304 نفر از دانشجویان دانشگاه ارومیه به‌صورت نمونه گیری خوشه ای چندمرحله‌ای انتخاب گردیدند، سپس پرسش نامه تیپ های صبحگاهی و شامگاهی به‌منظور پاسخگویی در بین آن‌ها توزیع گردید. پس از تحلیل نتایج اولیه تعداد 60 نفر بر اساس نمرات کسب‌شده در پرسش نامه تیپ های صبحگاهی و شامگاهی، به‌صورت افراد دارای گرایش شخصیتی صبحگاهی، شامگاهی و بین بینی انتخاب شدند. درنهایت مقیاس توانایی های شناختی و سبک های عاطفی به‌طور انفرادی و به‌منظور گردآوری داده ها بین شرکت کنندگان پژوهش توزیع گردید. داده های جمع‌آوری‌شده به‌منظور بررسی اهداف پژوهش، با استفاده از شاخص های توصیفی، تحلیل واریانس چند متغیری، تحلیل واریانس یک‌طرفه و آزمون های تعقیبی توکی تحلیل شدند. یافته ها: نتایج بیانگر این بود که بین ابعاد توانایی های شناختی بر اساس گرایش های صبحگاهی، شامگاهی و بین بینی تفاوت معنادار وجود دارد و تیپ های شامگاهی در برخی ابعاد توانایی شناختی مانند کنترل مهاری، تصمیم گیری و توجه، در مقایسه با تیپ گرایش صبحگاهی، تفاوت معناداری نشان دادند (p<0/05). همچنین مقایسه تیپ های صبحگاهی و شامگاهی درابعاد سبک های عاطفی نشان داد که تیپ گرایش صبحگاهی از سبک هایعاطفی مثبت شامل سازگاری و تحمل بیشتر از دو تیپ دیگر برخوردار بودند (p<0/05). نتیجه گیری: تفاوت های فردی در چرخه های شبانه روزی منجر به تفاوت در پردازش توانایی های شناختی میشوند و هم چنین صفاتصبحگاهی و شامگاهی می توانند نقش موثری در گرایش به سمت به کارگیری برخی سبک های عاطفی سازگارانه و منفی داشته باشند.

Individual Differences in Cognitive Abilities and Affective Styles According to Morningness and Eveningness Personality Tendencies

Introduction: The purpose of this study was to assess the domains of cognitive abilities and affective styles of adjusting, concealing, and tolerating based on individual differences in morningness and eveningness personality tendencies. Method: For this purpose, initially 304 students of Urmia University were selected through multistage cluster sampling. Then morningness and eveningness types questionnaire was distributed among them to be answered. After analyzing the initial results, 60 participants were selected as individuals with morningness and eveningness and intermediate according to obtained scores in morningness and eveningness questionnaire. Finally, cognitive abilities and affective styles questionnaires were distributed individually among the participants in order to gather the data. The data were analyzed by using descriptive indicators, multivariate analysis of variance (MANOVA), oneway ANOVA and tukey post hoc test. Findings:  Results indicated significant differences between dimensions of cognitive abilities based on tendencies of morningness and eveningness and intermediate and eveningness types in comparison with morning persons had higher abilities in some dimensions including inhibitory control, decisionmaking and attention. (P