ارزیابی اثر عرض مجرای رسوب شوی و نسبت بازشدگی به عرض دریچه آن بر میزان رسوب ‎شویی در سدهای انحراف آب

سدهای انحراف آب، به عنوان یکی از سازه‌های مهم برای کنترل جریان و برداشت آب، در معرض انباشت رسوب قرار دارند که این امر می‌تواند بهره‌برداری از آن‌ها را محدود کند. در دورۀ بهره‎برداری از سامانه آبگیری سد انحراف آب، رسوبات در مقابل دهانۀ آبگیر انباشته می‎شود. یکی از روش‎های موثر تخلیۀ رسوب از مقابل دهانۀ آبگیر، احداث مجرای رسوب شوی مجهز به دریچۀ کنترل است. نسبت بازشدگی به عرض دریچه مجرای تخلیه یکی از عوامل مهم موثر بر کارایی رسوب شویی است که متاسفانه معیار مشخصی برای آن وجود ندارد. در این تحقیق، با استفاده از مدل flow-3d، تاثیر این نسبت و عرض مجرا (ws) بر میزان رسوب‎شویی بررسی شده است. شبیه‌سازی‌ها با دبی ثابت انجام شده‌اند و نسبت‌های مختلف بازشدگی به عرض دریچه برای هر عرض مجرا تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان داد نسبت a/b=0.5 و عدد فرود 0.3>r0.16

investigating the effect of sluiceway width and the ratio of gate opening to gate width on sediment flushing in diversion dams

sediment accumulation is a persistent challenge in the operation of diversion dams, which are critical infrastructures for water diversion and flow management. sediments tend to deposit in front of intake structures, obstructing water flow and impairing operational efficiency. sediment flushing, achieved through sluiceways equipped with control gates, is an effective approach to alleviate these deposits. however, one of the key design parameters the gate opening-to-width ratio (a/b) significantly influences flushing efficiency, though no standardized guideline for optimizing this ratio currently exists. this study investigates how the gate opening-to-width ratio (a/b) and sluiceway width (ws) affect sediment flushing performance using the flow-3d computational fluid dynamics (cfd) model. simulations under controlled flood conditions provide insights into optimal design parameters to enhance sediment flushing efficiency, aiming to inform best practices in hydraulic design.methodology this study employs flow-3d, a high-resolution cfd software that solves the navier-stokes equations for incompressible, turbulent flow. the model integrates the rng k-ε turbulence model, which accurately captures complex shear flows and turbulent interactions, making it ideal for studying sediment transport in hydraulic structures.