بررسی اصلاح و بازطراحی هیدرولیکی فرآیند آبگیری در ایستگاه‌های پمپاژ آب کشاورزی (مطالعه موردی: ایستگاه پمپاژ ویس استان خوزستان)

ایستگاه‌های پمپاژ آب کشاورزی به دلیل کاربردشان در اغلب شبکه‌های آبیاری و زهکشی، عضوی مهم در انتقال و توزیع آب و افزایش بهره‌وری آب و انرژی در کشاورزی به شمار می‌روند. بروز هرگونه مشکل برای این تاسیسات، مشکلات بهره‌برداری و تلفات منابع را در کل شبکه به دنبال خواهد داشت. در این تحقیق، تامین نشدن رقوم مناسب در قسمت مکش پمپاژ یکی از مهمترین مشکلات بهره‌برداری ایستگاه‌های پمپاژ شناسایی شده است که از پیامدهای آن می‌توان به از کارافتادگی پمپ‌ها، کاهش ظرفیت پمپاژ، زیان‌های اقتصادی و نارضایتی بهره‌برداران اشاره کرد. کاهش رقوم آب در قسمت مکش به دلایل مختلف روی می دهد مانند: بی توجهی به شرایط هیدرولیکی، نامناسب بودن موقعیت ایستگاه، یا تغییر در شرایط طبیعی رودخانه. به هنگام بهره‌برداری، برخی از این مشکلات به‌کمک روش‌های هیدرولیکی مناسب و منطبق با شرایط منطقه قابل اصلاح و باز طراحی هستند. در این تحقیق، به‌طور موردی برای ایستگاه پمپاژ ویس، پس از شبیه‌سازی هیدرولیکی آبگیری از رودخانه به‌کمک مدل هیدرودینامیک سوبک، روش‌های علاج‌بخشی مناسب با تغییر در توپوگرافی رودخانه پیشنهاد و با روش اصلاحی در محل مقایسه شده است. تاثیر پارامترهای هیدرولیکی موثر در زمان طراحی، مانند شیب کانال آبگیر، فاصلۀ ایستگاه‌ پمپاژ از دهانۀ آبگیر، تغییرات منحنی سطح آب در زمان مکش پمپ و تغییرات رژیم دبی رودخانه بر میزان افزایش رقوم سطح آب در کانال آبرسان به ایستگاه پمپاژ نیز بررسی شده است. بدین‌ترتیب، مشکل فرآیند آبگیری ایستگاه‌ پمپاژ ویس در زمان طراحی و بهره‌برداری ارزیابی و معیارهای مناسب برای روش اصلاحی مورد نظر ارائه شده است.

Investigation of Hydraulic Modification and Redesigning of Priming Process of Water Pumping Stations (Case study: Veis Pumping station of Khuzestan province)

Agricultural water pumping stations has an important role in water conveyance and distribution, increasing energy and the agricultural water productivity Due to its high application in most of irrigation and drainage networks. So incidence of any problem for these installations will cause operation problems and water resources losses. In this study, lack of supplying the proper elevation in the suction part of pumps, was identified as one of the important operational problems, which have harmful consequences such as disability of pumps, reducing the pumping capacity, economic losses and water users’ dissatisfaction. Reducing the water elevation in the pumping station occurs because of lack of attention to the hydraulic conditions, improper location of pumping stations and changes in the normal condition of river. Some problems in many cases, could be solved and be modified by the proper hydraulic methods which are complying with the geometric conditions of region. In this study for Veis pumping station, after simulation of priming hydraulic from river by SOBEK model, appropriate curative methods were proposed by change in the topography of the river and they were compared with insitu corrective method. Then, influence of some effective hydraulic parameters on increasing of water level in pumping suction such as intake canal slope, distance between pumping station and intake port, water level curve changes in the pumping phase and changes in river flow regime were investigated. Thus the problem of pumping stations’ priming on the design and operation phases were evaluated and effective parameters and appropriate criteria are presented for the proposed corrective method.