اثر خاک ورزی حفاظتی و روش‌های آبیاری بر بهره‌وری مصرف آب و عملکرد گندم در تناوب با پنبه (مطالعۀ موردی در استان فارس)

در این تحقیق اثر روش‌های خاک‌ورزی حفاظتی و آبیاری بر خصوصیات خاک، بهره‌وری مصرف آب  و عملکرد گندم در قالب طرح کرت‌های خرد شده با نه تیمار و سه تکرار بررسی شده است. این تحقیق از سال 1389 تا 1391 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بختاجرد در شهرستان داراب فارس اجرا شد. روش‌های آبیاری شامل آبیاری قطره‌ای نواری، آبیاری سطحی و آبیاری بارانی به عنوان عامل اصلی و سه روش خاک‌ورزی: مرسوم، کم‌خاک‌ورزی و بی‌خاک‌ورزی به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند.  جرم مخصوص ظاهری خاک، نفوذپذیری خاک، میزان آب مصرفی، عملکرد  گندم و بهره‌وری مصرف آب آبیاری تعیین شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که روش‌های خاک‌ورزی و آبیاری اثر معنی‌داری بر جرم مخصوص ظاهری خاک دارند به طوری که در آبیاری نواری قطره‌ای، در مقایسه با دیگر روش‌های آبیاری، جرم مخصوص ظاهری خاک بیشتر  نشان داده شده است. همچنین، جرم مخصوص ظاهری خاک در روش‌های خاک‌ورزی حفاظتی، نسبت به خاک‌ورزی مرسوم، به طور متوسط 2/4 درصد بیشتر است. عملکرد گندم در روش‌های آبیاری تحت فشار نسبت به آبیاری سطحی بیشتر است. در روش‌های آبیاری نواری قطره‌ای و بارانی، در مقایسه با روش آبیاری سطحی، به ترتیب 59 و 40 درصد صرفه جویی در مصرف آب نشان داده شده است. بیشترین مقدار بهره‌وری مصرف آب مربوط به آبیاری نواری قطره‌ای و کمترین آن مربوط به آبیاری سطحی است.