تعیین مناسب‌ترین سن نشای برنج در کشت مکانیزه به منظور دستیابی به بالاترین عملکرد محصول در مازندران

با توجه به بالا بودن هزینۀ کارگری در تولید برنج، استفاده از ماشین‌ نشاکار برنج و بالا بردن سطح مکانیزاسیون یکی از راهکارهای اساسی در کاهش هزینۀ تولید، پایداری و تهیۀ نشای سالم و قوی برای نشای جعبه‌ای است. واکنش زراعی ارقام برنج نسبت به کاشت مکانیزه با ماشین نشاکار به دلیل تفاوت در میزان تراکم و نوع آرایش کاشت متفاوت است. بدین منظور این تحقیق با هدف دستیابی به مناسب‌ترین سن نشا برای کاشت مکانیزه چهار رقم برنج در سال زراعی 1388 در ایستگاه تحقیقات برنج چپرسر شهرستان تنکابن اجرا گردید. آزمایش‌ها با استفاده از طرح اسپیلت پلات و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور اصلی سن نشا با چهار سطح (20، 27، 33 و40 روز) و فاکتور فرعی شامل چهار رقم برنج (هاشمی، خزر، هیبرید و شیرودی) بود. نتایج حاصل از تجزیۀ واریانس داده‌ها نشان می‌دهد که سن‌ نشا بر اکثر صفات مورد بررسی اثرگذار است و اختلاف معنیداری در داده‌های به‌دست آمده در سطح پنج، یک و 1/0 درصد وجود دارد. تاثیر ارقام نیز بر تمامی صفات مورد بررسی معنی‌دار بود. بررسی ضریب همبستگی بیانگر ارتباط مثبت و معنی‌دار با صفات بود. بیشترین عملکرد از سن نشای 20 روز با 9/5166 کیلوگرم در هکتار به‌دست آمد. در میان ارقام نیز بیشترین عملکرد به رقم شیرودی با 9/5899 کیلوگرم در هکتار تعلق داشت. بنابراین، برای دستیابی به توان بالقوه، رقم شیرودی با نشای 20 روز توصیه می‌شود که یکنواختی و مناسب‌ترین سن نشا را به منظور کاشت با ماشین نشاکار راه‌رونده داشت.

Determining the most suitable rice transplanting age for mechanized cultivation in order to achieve the highest yield in Mazandaran province

Due to the high labor costs in the production of rice, using rice planting and mechanization is one of the basic strategies for sustainability preparing healthy and strong seedling, transplanting and reducing the cost of rice production. Crop response to mechanized planting with planting machines due to differences in the density and type of planting is different. Therefore, this study aimed to achieve the most suitable criteria transplanting age of four varieties of rice in the crop year 2009 was conducted at the Chaparsar Rice Research Station (Tonekabon city). Experiments conducted, using a splitplot design in a randomized complete block design with three replications. The main factor included four levels of transplanting ages (20, 27, 33 and 40 days) and the subplots were four varieties of rice cultivars (Hashemei, Khazar, Hybrid and Shiroodi). Analysis of variance showed that transplanting age affected on most of the factors and data has the significant differences at the level of five, one and 0.1 percent. Effects of rice varieties also were significant on all factors. Correlation coefficient of data was positive and has significant relationship with the characters. The highest yield were achieved for 20 days rice transplanting age with the amount of 5166.9 kg per hectare. Among cultivars, the highest yield belonged to the Shiroodi verities with 5899.9 kg per hectare. Therefore, to achieve the highest yield potential of shiroodi verities, the 20 day transplanting ages is recommended for planting the rice transplanting by walking type transplanters.