ارزیابی روش های مختلف خاک‌ورزیکاشت در خشکه‌کاری برنج با مقادیر متفاوت بذر

سطح خاک ورزی حفاظتی از یک‌سو و میزان کشت برنج به صورت خشکه کاری از سوی دیگر، با توجه مزایای آنها، در حال افزایش است. این پژوهش با هدف مقایسۀ روش‌های مختلف خاک ورزی حفاظتی، به مدت 2 سال (1395-1393) به   صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار، در شرایط خشکه‌کاری برنج اجرا شد. کرت های اصلی شامل سه روش خاک‌ورزیکاشت استفاده از دستگاه خاک‌ورزکاشت نواری، دو بار دیسک + خطی‌کار و کاشت مستقیم با دستگاه بی‌خاک‌ورز و کرت‌‌های فرعی نیز شامل سه میزان بذر برنج: 50،  75  و 100  کیلو‌گرم در هکتار بود. نتایج تجزیۀ واریانس نشان داد که روش‌های خاک‌ورزیکاشت در  تمام شاخص‌های فنی و اقتصادی اختلاف معنی‌داری داشتند. مقایسۀ میانگین ها نیز  نشان داد که از نظر سوخت مصرفی، ظرفیت مزرعه‌ای و هزینه هکتاری به ترتیب تیمارهای دوبار دیسک + خطی‌کار با 6/31 لیتر در هکتار، بی‌خاک‌ورزی با 62/1 هکتار بر ساعت و دو بار دیسک + خطی‌کار  با 5/1 میلیون ریال بیشترین و تیمارهای خاک‌ورزکاشت نواری با 6/8 لیتر بر هکتار، دو بار دیسک + خطی‌کار با 48/0 هکتار بر ساعت و خاک‌ورزکاشت نواری با 1/1 میلیون ریال در هکتار کمترین مقادیر را داشتند. نتایج تجزیۀ واریانس مرکب دو ساله صفات زراعی نشان داد که اثر روش خاک‌ورزیکاشت فقط بر وزن هزار دانه و شاخص برداشت اثر معنی‌داری دارد و تاثیر آن بر عملکرد و سایر صفات معنی‌داری نیست. از نظر عملکرد، خاک‌ورزکاشت نواری با 3490 و دو بار دیسک + خطی‌کار با 3344 کیلوگرم در هکتار  بیشترین و کمترین عملکرد را داشتند.

Evaluation of Different TillagePlanting Methods and Different Seed Rates under Dry Seeding of Rice

The area in which conservation tillage is used, and also the area in which cultivation of dry seeding method of rice is used, both, due to their advantages, are increasing. This study was done in two years (20142016) in Khuzestan province to compare different conservation tillage methods. The experiments were based on split plot with randomized complete blocks design with two factors and three replications under dry seeding of rice. The main factor included different methods of tillage and subfactor included different seed rates. The main factor treatments were: striptilldrill, twice disk + grain drill, and no tillage (direct planting) and the subfactor treatments were: 50, 75 and 100 kg.ha1 of seed rates. The analysis of variance of technical parameters showed significant difference in all indices. Comparison of data showed that  twice disk with 31.6 L.ha1, no tillage with 1.62 ha.h1 and twice disk with 1.5 million Rials per hectare had the highest value in fuel consumption, field capacity and costs per hectar, respectively, and striptilldrill with 8.6 L.ha1, twice disk with 0.48 ha.h1 and striptilldrill with 1.1 million Rials per hectare had the lowest value in those indices. Analysis of variance in two years of agronomic traits showed that tillage methods had significant effects only on 1000 grain weight and harvest index, and no effects on other indices. Among tillage methods, striptilldrill with 3490 kg.ha1 and twice disk with 3344 kg.ha1 had the highest and lowest yield, respectively.