بررسی انرژی مصرفی در تولید چای سیاه در کارخانه‌های چای‌سازی

این پژوهش به منظور تعیین میزان انرژی مصرفی در مراحل مختلف فرآوری چای سیاه در کارخانه‌های چای‌سازی استان گیلان اجرا شده است. انرژی مستقیم (انرژی حرارتی و الکتریسیته) و انرژی غیر مستقیم (انرژی نیروی انسانی، استهلاک و روان کننده‌ها) در 9 کارخانه چای‌سازی شامل 4 کارخانه گازوئیل سوز و 5 کارخانه گازسوز، اندازه گیری و ارزیابی شد. نتایج نشان می‌دهد که حدود 70 درصد انرژی مصرفی در فرآیند تولید چای سیاه مربوط به انرژی حرارتی است که از این مقدار، 31 درصد در مرحلۀ پلاس و 69 درصد در مرحلۀ خشک کردن مصرف می‌شود. مقدار انرژی حرارتی مصرفی در کارخانه های چای سازی گازسوز حدود 5 درصد کمتر از کارخانه‌های گازوئیل سوز به‌دست آمد. سهم انرژی الکتریکی از کل انرژی مصرفی در فرآیند تولید چای سیاه، 28 درصد است؛ عملیات پلاس و مالش و کورۀ هوای گرم به ترتیب با 58.16، 16.58 و 11.39 درصد بیشترین مقدار مصرف انرژی الکتریکی در فرآیند تولید چای سیاه را دارند. نیروی انسانی، کمترین سهم انرژی مصرفی در تولید چای سیاه در کارخانه‌های چای‌سازی را دارد. عوامل مهم و موثر بر تلفات انرژی در کارخانه‌های چای‌سازی عبارت اند از: طراحی نامناسب کوره‌ها فرسودگی کوره ها، استفاده نکردن از عایق‌بندی مناسب در کوره‌ها و ساختار نامناسب قطعات مکانیکی. طراحی کوره‌های جدید متناسب با سوخت مصرفی، عایق‌بندی کوره ها و دستگاه های خشک کن موجود، اصلاح سیستم برق کارخانه‌های چای‌سازی می‌تواند نقشی مهم در کاهش مصرف انرژی در فرآیند تولید چای سیاه داشته باشد.