تاثیر روش های خاک ورزی بر مصرف انرژی و عملکرد گندم آبی در منطقه اراک

اجرای روش های کم خاک ورزی و بی خاک ورزی علاوه بر اینکه باعث افزایش حاصلخیزی خاک می شود، کاهش مصرف انرژی و هزینۀ تولید را در زراعت گندم به دنبال دارد. به‌منظور بررسی مقدار انرژی نهاده و ستانده، شاخص های انرژی و عملکرد گندم در روش های مختلف خاک ورزی حفاظتی در کشت گندم آبی، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی طی دو سال زراعی 92 -91 و 93-92 اجرا شد. فاکتور های اصلی آزمایش عبارت بودند از: 1) گاوآهن برگرداندار+ دیسک (روش مرسوم)، 2) کم خاک‌ورزی با چیزل پکر، 3) کم خاک‌ورزی با گاو آهن مرکب و 4) بدون خاک‌ورزی. در قطعه زمین آزمایشی تناوب ذرت گندم اجرا شد. عملکرد بیولوژیکی و دانه، میزان مصرف سوخت، مقدار انرژی نهاده های به کار گرفته شده، انرژی ستانده و شاخص های انرژی، اندازه گیری شد. نتایج بررسی ها نشان می دهد که روش خاک ورزی اثر معنی داری بر عملکرد دانۀ گندم در سطح 5 درصد ندارد. مصرف سوخت در تیمارهای 1،2، 3 و 4 به ترتیب عبارت بودند از: 80.46، 31.46، 33 و 14.5 لیتر بر هکتار. بیشترین و کمترین بهره وری انرژی با 0.075 و 0.062 کیلوگرم محصول به ازای مصرف هر مگاژول انرژی به ترتیب در تیمارهای کشت مستقیم و روش مرسوم دیده می شود. مصرف انرژی در تیمارهای مرسوم، چیزل پکر، گاو آهن مرکب و بی خاک ورزی به ترتیب 57670، 50849، 50949 و 47609مگاژول در هر هکتار به‌دست‌ آمده است. بهترین گزینه از نظر شاخص های انرژی روش کشت مستقیم است.